|
√
s
Q
R
= 1,9 d
sr
.Lkr√
s
(12)
Q
V
= 1,9 d
sr
.Lk√
s
(13)
SHunday qilib, qamrash burchagi α =19
0
bo‘lganda jag‘li maydalagich uchun eng
qulay bo‘ladi. Qamrash burchagini oshirish maydalagich ish unumdorligini
kamaytiradi, kamaytirish esa ish unumdorligiga kata ta’sir ko‘rsatmaydi, lekin
maydalash darajasini kamaytiradi.
Elektrodvigitel quvvatini aniqlash.
Maydalagich elektrodvigiteli quvvati quyidagi tenglik bilan aniqlanadi.
A k
3
n
N =----------- (14)
η
Bu erda, k -vaqtinchalik zo‘riqishlarni hisoblab oluvchi koeffitsient, k =1,5
n -ekssentrikli va aylanish soni, ayl./c
η -foydali ish koeffitsienti η = 0,75.
Ba’zi bir o‘zgarishlarni (14) tenglikga kiritish natijasida quyidagi emperik
tenglikni olamiz:
oddiy harakatlanuvchi jag‘li maydalagich uchun, vt
N=66·10
4
L.H.s.n (15)
murakkab harakatlanuvchi jag‘li maydalagich uchun, vt
N=11 10
5
. L.H.s.r (16)
Bu erda, L - yuklash qismi uzunligi, m
H - maydalash kamerasi balandligi, m
S - jag‘ning qaytish uzunligi, m
r - ekssentrik val ekssentritsiteti, m
2. Konusli maydalagichlar
1. Konusli maydalagichlar konstruksiyasi.
Konusli maydalagichlar - tog‘ jismlarni maydalovchi yuqori unumdorli
mashinalardir. Konusli maydalagichda materiallar siqish, ishqalash va ezilishi
hisobiga maydalanadi.
Materiallarni konusli maydalagichlarda maydalash, jag‘li maydalagich kabidir,
lekin konusli maydalagichda yuk tushurish uzluksiz amalga oshiriladi. Maydalash
zapasini ketma-ket aylanma bo‘ylab bo‘lishi maydalagichni ish unumdorligi yuqori
bo‘lishini ta’minlaydi.
Bundan tashqari konusli maydalagichlarning ustunliklariga quyidagilar kiradi:
harakatdagi qismlarning yuqori sokinligi;
maydalagichning ishga tushirilishi materiallar to‘lig‘ida ham;
ish vaqtidagi ishonchlik va boshqalar.
Konusli maydalagichlar quyidagi xususiyatlari bilan bo‘linadi.
Texnologik jihatdan:
1.
Yirik maydalovchi maydalagichlar (YMM) yuklash (qabul qilish) qismining
kengligi bilan xarakterlidir va o‘lchamining kattaligiga qarab 400 dan 1200 mm
gacha tog‘ jinslarini qabul qilishi mumkin. CHiqarishni qismining kattaligiga 75
dan 300 mm gacha bo‘lishi mumkin. Ish unumdorligi esa 150 dan 2300
m
3
/soatgacha.
2.
O‘rta me’yorli maydalagichlar 60 dan 300 mm gacha bo‘lgan bo‘laklarni
qayta ishlaydi. CHiqish qismining kattaligi 12 dan 60 mm gacha. Ish unumdorligi
12 dan 580 m
3
/soat gacha bo‘ladi.
3.
Kichik me’yorli maydalagichlar 35 dan 100 mm gacha bo‘lgan bo‘laklarni
qayta ishlaydi. CHiqish qismi kattaligi 5 dan 15 mm gacha. Ish unumdorligi esa 12
dan 220 m
3
/soat bo‘ladi.
Konstruksiyasi jihatidan:
1. Vali ko‘tarilgan maydalagichlar.
Rasm.. konusli maydalagichda maydalash jarayoni:
1
– tashqi qo‘zg‘almas konus; 2 – ichki eksentrik o‘qqa
maxkamlanshag q
o‘zg‘aluvchan konus
2. Inersion maydalagichlar.
3. Vali konsol bo‘lagi maydalagichlar.
Hisoblash asoslari.
Konusli maydalagichda maydalash protsessi jag‘liklik kabidir, lekin undagi
jarayon uzluksizdir. Ammo jag‘li maydalagichlar uchun keltirilgan aylanish sonini
aniqlash, ish unumdorligi va energiya sarfini aniqlash formulalarini ba’zi bir
o‘zgarishlar bilan konusli maydalagichlarga (materiallari o‘z og‘irligi bilan
tushuvchilariga uzun konsulli) qo‘llash mumkin.
Vali
konsol
joylashgan
maydalagichlarni
hisoblashda
bu
formulalar
qo‘llanilmaydi.
Birikmalarni qamrab olish konusli maydalagichlarda jag‘lilarga nisbatan qulay.
SHuning uchun konuslar orasidagi qamrash burchagining chegarasi 21 - 23 deb
olinishi mumkin.
Maydalanishni unumdorli bo‘lishi uchun maydalash kamerasining yuqori qismida
(1) tenglik saqlanishi kerak.
2 r
0
≥ 0.1 A (1)
Bu erda, 2 r
0
- maydalash kamerasi yuqorida konusning harakat uzunligi:
A - konusli maydalagich yuklash qismining kengligi:
Maydalovchi konusning yuk tushurish qismidagi harakat yo‘li
2r=(0.25-0.3) B (2)
Bu erda, V - yuk tushirish qismining kengligi, m
Uzun konusli maydalagichlarda maydalovchi konusning aylanish soni jag‘li
maydalagichlarning aylantiruvchi vali tezligi kabi aniqlanadi. Ikki holatda ham
maydalangan material o‘z og‘irlik kuchi natijasida tushadi.
gt
2
h = ----- (3)
2
Bu erda, h - maydalangan materialning tushish balandligi, m
g - erkin tushish tezlanishi, m/s
2
t - erkin tushish vaqti, s
Materialning h balandlikdan erkin tushish vaqti t, s
g
h
t
2
1
(4)
Ish unumdorligini aniqlash.
Konusli maydalagichlarda ish unumdorligi o‘z og‘irligi bilan tushadigan
materiallar bo‘lsa, ayni jag‘li maydalagichlar kabidir.
Bunda tushayotgan maydalangan mahsulot maydalovchi konus ta’siri ostida V
hajmga ega bo‘lgan butun aylana bo‘ylab yursa F abcd, o‘rta diametri d
SR
bo‘lgan
va maydalovchi konusning aylanishi soni (n) bo‘lganda ish unumdorligi
quyidagicha aniqlanadi.
Qv = V.n (5)
Konusning bitta aylanishi natijasida tushayotgan material hajmi V = Pdsr
Favcdga teng. Aylanma maydalangan material kesim AVSD trapetsiya yuzasi deb
qabul qilamiz.
e +(s
1
+ e + s
2
). 2e + s
1
+ s
2
F
AVSD
=-------------------- h = ------------. h (6)
2 2
unda
2e +s
1
+ s
2
V =p d
sr
-----------. h (7)
2
2r
s
1
+ s
2
= 2r va h =--------- ni hisobga olsak, unda
tgα
1
+tg α
2
Pdsr 2r (e+2)
Qv =-----------------. n. k (8)
tg α
1
+ tg α
2
Qp = Qv. P Di = dsr (9)
Bu erda, K - tayyor mahsulotning g‘ovaklik koeffitsienti, k= 0,3-0,65
e - maydalagichning yuk tushirish qismining konuslar yaqinlashgandagi o‘lchami,
m
Dn- maydalovchi konustning pastki diametri, m
r - konusning tebranish eksetsentriteti, m
n -maydalvchi konusning tebranish soni
r - materialning hajmiy og‘irligi, kg/m.
O‘rta va kichik maydalovchi konusli maydalagichlarning ish unumdorligi:
Qv = V. k. n = d. L. PDn. K.n (10)
Qv = V. k. n = d. L. PDn. K.n (11)
Yirik maydalovchi konusli maydalagichlarning quvvat sarfini aniqlash.
Maydalagichlarning quvvat sarfining aniqlash formulasining "Kripicheva-Kika"
gipotezasi qo‘yilgan va shunga asosan maydalashdagi bajarilgan ish:
σ
2
SJ
.V
A =---------- (12)
2E
Bu erda, σ
2
SJ
- materialni ishqalanishdagi mustahkamlik chegarasi, Pa
V - material hajmi, m
E - maydalayotgan materialning bikirlik moduli, Pa
Maydalagichning quvvatini quyidagi tenglik bilan aniqlash mumkin, vt
An π
2
σ
2
SJ
D
n
. n
N =-------- yoki N = ---------------------- (D
2
–d
2
) (13)
2 12 Eη
Bu erda, η - maydalagichning F. I. K.
n - harakatdagi konusning aylanish soni, ayl/s
Ma’ruzani mustahkamlash uchun savollar
1.
Jag‘li maydalagichlar qanday turdagi materiallarni maydalash uchun
ishlatiladi?
2.
Jag‘li maydalagichlarni tog‘ jinslarini maydalashning qaysi bosqichida
foydalanish maqsadga muvofiq?
3.
Jag‘li maydalagichlarning ish unumdorligi maydalanish jarayonlarining
qanday jixatlariga bog‘liq?
4.
Konusli maydalagichlarning ish unumdorligiga ta’sir etuvchi omillar
nima?
Do'stlaringiz bilan baham: | 
