Book · October 021 citations reads 555 authors

Mukarioz 
kasalligi qo‘zg‘atuvchisi
Rhizopus nigricans Ehr.
zamburug‘idir. 
Asosan ko‘saklar zararlanadi, lekin ayrim hollarda kasallik 
gul g‘unchalarida namoyon bo‘ladi. Ko‘saklarda siyoh rangli 
sezilarsiz dog‘lar hosil bo‘ladi. Bir necha kun ichida dog‘lar butun 
ko‘sakni qoplab oladi, so‘ngra dog‘lar qo‘ng‘ir tusga kiradi va 
kulrang qalin g‘ubor bilan qoplanadi.

---

48
45-rasm. 
Go‘za ko‘saklarining pushti chirish (Trichotheciem roseum 
Fr) kasalligi 
Ko‘sak qurib biroz tirqish hosil qilib ochiladi. Unday 
ko‘sakning tolasi va chigiti butunlay emiriladi. G‘ubor zamburug‘ 
mitseliysi va sporalaridan iborat bo‘ladi. 
Yuqumsiz kasalliklar
. 
G‘o‘zaning yuqumsiz kasalligini kelib 
chiqishida parazit organizmlar ishtirok etmaydi. Uning kelib chiqish 
sabablari tuproq harorati, atmosfera sharoiti, oziqa, suv miqdori va 
boshqa 
omillarning 
o‘zgarishidir. 
Yuqumsiz 
kasalliklarga 
quyidagilar kiradi: 
Kuzgi so‘lish
 
kasalligi g‘o‘zada O‘zbekiston sharoitida 
iyulning boshlaridan paydo bo‘lib, sentyabrning boshigacha davom 
etadi. Kasallikning rivojlanishi tez surʻatlar bilan amalga oshib, 
o‘simlikning asosiy hosilni to‘plash paytiga to‘g‘ri keladi. 
Kasallikning asosiy belgilaridan biri uning tezkorlik bilan 
bilan o‘tishi, yaʻni 2-3 kun ichida sodir bo‘ladi. So‘ligan barglar 
o‘simlikda osilib turaveradi. Kasallangan o‘simlik yonidagi sog‘lom 
o‘simlikdan rivojlanishi va o‘sishi bo‘yicha farq qilmaydi. O‘simlik 
birdaniga so‘liydi, barglari qizg‘ish tusga kiradi, hech qanday dog‘lar 
hosil bo‘lmaydi. 

---

49 
Xloroz
 
kasalligining asosiy belgisi sarg‘ayadi. Xlorozni 
paydo bo‘lishiga sabab, bargdagi xlorofill donachalarining kamayib 
ketishi tufayli uning yashil rangini o‘zgarishidir. 
O‘simlikning rivojlanishi uchun ayrim moddalar (temir, 
kalsiy, suv va boshqalar) ko‘payib yoki kamayib ketishi tufayli 
modda almashinishi buziladi, natijada xlorofill donachalarining 
kamayishiga olib keladi. 
Garmsel 
issiq shamol g‘o‘zaga zarar 
keltirib, uning barglarini, yaʻni barglarning maʻlum qismini yoki 
butunlay bargning o‘zini quritadi. O‘simlikning butunlay qurib 
qolishi ham kam hollarda kuzatiladi. Ko‘proq garmselning zarari 
qumli va qaqragan cho‘lga yaqin bo‘lgan tumanlarda seziladi.