Termiz iqtisodiyot va servis universiteti

Hosil bo'lish xususiyatiga va 
amal qilish usullariga ko'ra 
diqqat- ning ikkita asosiy turi 
mavjud:
•
ixtiyorsiz diqqat;
•
ixtiyoriy diqqat.

---


Ixtiyoriy diqqat ongli 
ravishda boshqariladigan 
va tartibga solina- digan 
diqqat-e'tibordir. Ixtiyoriy 
diqqat ixtiyorsiz diqqat 
zamirida hosil bo'ladi. 
Ixtiyoriy diqqat agar kishi 
faoliyati jarayonida o'z 
oldiga ma'lum bir vazifa 
qo'ygan va harakat 
dasturini ongli tarzda 
ishlab chiqqan bo'lsa yuz 
beradi.

---

Ixtiyoriy diqqat diqqatning oliy turi sifatida mehnat 
jarayonida tarkib topadi. Ixtiyoriy diqqatning vazifasi psixik 
jarayonlarning ke- chishini boshqarib turishdan iborat.

Kishi aynan ana shu ixtiyoriy diqqatning mavjudligi 
tufayli xotira- dan o'zi uchun zarur ma'lumotlarni faol 
tarzda, tanlab «ajratib olish»ga, to'g'ri qarorlar qabul 
qilishga, faoliyat jarayonida paydo bo'ladigan 
vazifalarni amalga oshirishga layoqatli bo'ladi.

Diqqatni kuchli qo'zg'atuvchilar baland ovoz, yorqin 
nur va bo'yoq, kuchli hid jalb etadi.

---


Diqqatning taqsimlanishi ikki va undan ko'proq 
faoliyat turlari- ning (bir qancha harakatlarning) 
bir vaqtning o'zida muvaffaqiyatli bajarish 
imkoniyati bilan bog'liq xususiyat. Diqqatning 
yuksak daraja- da taqsimlanishi - ko'pgina hozirgi 
zamon mehnat turlari muvaffaqiyatliligining 
muqarrar shartlaridan biridir. Masalan, 
operatorlar, ko'plab dastgohlarda ishlovchilar, 
transport haydovchilari va boshqalarning ishi ana 
shuni talab qiladi.

---

