“Texnologik mashinalar va jihozlar” bakalavr ta’lim yo’nalishi talabasi Umarov Islombek Xolmuminovichning

A
s
(u
s
, x
ox
)
va 
V (u
ox
, x
b
)
nuqtalari bilan belgilanadi. 
u
s
konsentratsiya moddiy balans tenglamasidan aniqlanadi: 


n
y
n
y
y
б
ox
c



1
(11) 
Absorbent harakat tezligi ortishi bilan massa berish koeffitsiyenti kо‘payadi, 
bu esa о‘z navbatida massa о‘tkazish koeffitsiyentini о‘sishiga olib keladi. 
qiyin eruvchan gazlarni absorbsiya qilish paytida absorbentni retsirkulyatsiya 
qilish usulini qо‘llash maqsadga muvofiqdir. Agar, absorbtiv retsirkulyatsiya qilsa, 

---

34 
gaz fazasida massa berish koeffitsiyenti kо‘payadi. Bu usul yaxshi eriydigan 
gazlarni absorbsiya qilishda yuqori samara beradi. 
2.6. Absorberlar konstruksiyalari 
Absorbsiya jarayoni fazalarni ajratuvchi yuzada sodir bо‘ladi. Shuning uchun 
ham, suyuqlik va gaz fazalar tо‘qnashuv qiladigan absorberlar yuzasi iloji boricha 
katta bо‘lishi kerak. Massa almashinish yuzalarini tashkil etish va loyihalash 
bо‘yicha absorberlar 4 guruhga bо‘linadi: sirtiy va yupqa qatlamli absorberlar; 
nasadkali absorberlar; barbotajli absorberlar; purkovchi absorberlar. 
Sirtiy absorberlar
da harakatlanayotgan suyuqlik ustiga gaz uzatiladi. 
Bunday qurilmalarda suyuqlik tezligi juda kichik va tо‘qnashuv yuzasi kam 
bо‘lgan uchun bir nechta qurilma ketma - ket qilib о‘rnatiladi. 
Suyuqlik va gaz qarama - qarshi yо‘nalishda harakatlantiriladi. 8 - rasmda 
gorizontal trubalardan tarkib topgan yuvilib turuvchi absorber tasvirlangan. 
Trubalar ichida - suyuqlik oqib о‘tsa, unga teskari yо‘nalishda gaz harakat qiladi. 
Trubalar ichidagi suyuqlik sathi ostona 3 yordamida bir xil balandlikda ushlab 
turiladi. 
Absorbsiya jarayonida hosil bо‘layotgan issiqlikni ajratib olish uchun trubalar 
taqsimlash moslamasi 2 dan oqib tushayotgan suv bilan yuvilib turadi. Sovutuvchi 
suvni bir meyorda taqsimlash uchun tishli taqsimlagich 1 qо‘llaniladi. Bu turdagi 
absorberlar yaxshi eriydigan gazlarni yutish uchun ishlatiladi.