Farmokognoziya oxiri p65

SERTUK ANGISHVONAGUL BARGI – FOLIA DIGITALIS
LANATAE
O‘simlikning nomi.
Sertuk angishvonagul — Digitalis lanata
Ehrh., sigirquyruqdoshlar — Scrophulariaceae oilasiga kiradi
(48-rangli rasm).
Ko‘p yillik, bo‘yi 30—80 sm ga yetadigan o‘t o‘simlik. Plan-
tatsiyalarda 2—3 yilligining bo‘yi 1—2 m ga yetadi. Poyasi bitta
yoki bir nechta, tik o‘suvchi, qizil-binafsharangli, pastki qismi
tuksiz, yuqori qismi sertuk. Ildizoldi va poyaning pastki qismi-
dagi barglari cho‘ziq lansetsimon, o‘tmas yoki o‘tkir uchli,
sertuk, uzunligi 6—12 (ba’zan 20) sm, eni 1,5—3,3 sm bo‘lib,
asosiy va 3—4 yon tomirlari yaxshi taraqqiy etgan.
Poyaning yuqori qismidagi barglari lansetsimon bo‘lib,
poyada bandsiz ketma-ket o‘rnashgan. Barg poyaning yuqori
qismiga chiqqan sari kichraya boradi. Gullari shingilga to‘plangan.
Gulo‘qi va kosachabargi juda ko‘p oq tuklar bilan qoplangan.
Gulkosachasi qo‘ng‘iroqsimon, asos qismiga qadar besh
bo‘lakka qirqilgan. Gultojisi qo‘ng‘ir-sariq rangli, sharsimon
shishgan, ikki labli, yuqori labi pastki labidan kalta, ikki
bo‘lakli, pastki labi uch bo‘lakli, o‘rtadagi bo‘lakchasi kurakcha
shakliga ega. Otaligi 4 ta, onalik tuguni tukli, ikki xonali,
yuqoriga joylashgan. Mevasi — konussimon, ko‘p urug‘li ko‘-
sakcha. Iyun-avgust oylarida gullaydi.
O‘simlikning hamma qismi zaharli!
Geografik tarqalishi.
Yovvoyi holda faqat Ukraina Respubli-
kasida o‘sadi. Sertuk angishvonagul Shimoliy Kavkaz, Ukraina va
qisman Moldovada o‘stiriladi.
Mahsulot tayyorlash.
Sertuk angishvonagulning birinchi yili
ildizoldi to‘pbarglari yil bo‘yi ikki marta, ikkinchi yili o‘simlik

---

217
gullagunicha 2—3 marta yig‘iladi. Terilgan barglar tezlikda 50—
60° Ñ da quritgichlarda quritiladi.