Biolog 10 indd



Download 6,63 Mb.
Pdf ko'rish
bet67/319
Sana30.12.2021
Hajmi6,63 Mb.
#91661
1   ...   63   64   65   66   67   68   69   70   ...   319
Bog'liq
biologiya 10 uzb

+
)
 
ionlarini  vodorod  atomlariga  aylantirishga  sarfl anadi. 
Natijada  suv  fotolizga  uchraydi.  Yorug‘lik  energiyasi  ta’sirida  suvning 
parchalanishi  fotoliz  deyiladi.  Hosil  bo‘lgan  vodorod  atomlari  NADF  (nik-
otinamidadynindinukleotidfosfat)  molekulalari  –  akseptorlarga  birikib,  ener-
giyaga  boy  NADF·H  hosil  bo‘ladi.  OH

  (gidroksil)  ionlari  elektronlarini 
xlorofi ll molekulasiga uzatib, OH radikallariga aylanadi, radikallarning o‘zaro 
ta’sirlashuvidan suv va molekular kislorod hosil bo‘ladi.
Fotosintez  jarayonining  yorug‘lik  bosqichida  oxirgi  mahsulotlar  sifatida 
O
2
, ATF, NADF·H hosil bo‘ladi. Molekular kislorod atmosferaga chiqariladi, 
energiyaga boy ATF va NADF·H qorong‘ilik bosqichi reaksiyalariga sarfl anadi. 
Fotosintezning  qorong‘ilik  bosqichi  xloroplastlarning  stroma  qismida 
amalga oshadi, bunda boshlang‘ich mahsulotlar sifatida CO
2
, ATF, NADF·H 
qatnashadi. NADF molekulasi tarkibidagi H atomlari va CO

molekulalari ATF 
energiyasi hisobiga birikib, birlamchi uglevod – glukoza sintezlanadi.
Fotosintezning umumiy reaksiyasi
12H
2
O + 6СO
2
 = C
6
H
12
O
6
 + 6O
2
 + 6H
2
O
Suvning fotolizi
12H
2
O = 6O
2
 + 24H + 24 ē
NADF•Н  ning hosil bo‘lishi
24NADF + 24H + 24 ē = 24 NADF·H 
Fotofosforlanish
18ADF + H
3
PO
4
= 18ATF
Yorug‘lik reaksiyalari
12H
2
O + 24NADF + 18ADF + 18H
3
PO
4

6O
2
 + 24NADF·H + 18ATF
Qorong‘ilik reaksiyalari
6CO
2
 + 24NADF·H  + 18ATF = 
C
6
H
12
O
6
 + 24NADF + 18ADF +18H
3
PO
4
 + 6H
2
O
Fotosintez  jarayonida  hosil  bo‘lgan  birlamchi  uglevodlar  bir  qator 
reaksiyalar natijasida boshqa organik moddalarga, ya’ni aminokislota va yog‘ 
kislotalarga  aylanadi,  ulardan  esa  oqsil  va  lipidlar  sintezlanadi.  Bu  organik 
moddalar  oziq  zanjiri  orqali  geterotrof  organizmlarga  o‘tadi.  Fotosintezda 
atmosferaga  ajralib  chiqqan  erkin  kislorod  esa  aerob  organizmlarning  nafas 
olishi uchun sarfl anadi. Yoqilg‘i sifatida foydalaniladigan ko‘mir, neft, gaz, torf 
kabi  qazilma  boyliklar  million  yillar  avval  yashagan  qadimgi  o‘simliklarning 
qoldiqlaridan hosil bo‘lgan. 

Download 6,63 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   63   64   65   66   67   68   69   70   ...   319




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish