Zamonaviy ta‟lim tizimini rivojlantirish va unga qaratilgan kreativ g„oyalar, takliflar va yechimlar

“ZAMONAVIY TA‟LIM TIZIMINI RIVOJLANTIRISH VA UNGA QARATILGAN KREATIV G„OYALAR, 
TAKLIFLAR VA YECHIMLAR” MAVZUSIDAGI 37-SONLI RESPUBLIKA ILMIY-AMALIY ON-LINE 
KONFERENSIYASI 
www
.
bestpublication.
uz
35 
qo‘yishdan cho‘chimaslikka da‘vat qilishi, oxirida esa bildirilgan fikrlarning har birini 
o‘qituvchi tahlil qilib berishi kerak. 
3. Anglash bosqichi. Bu bosqichda aqliy hujum bosqichidagi mavzuga oid 
bahsmunozara natijasida yuzaga kelgan xulosaviy fikrlar eshitilib, o'qituvchi tomonidan 
yangi fikrlar bilan to'ldiriladi. Savol-javoblar orqali mavzu mustahkamlanadi. Ta'limda 
innovatsion metodlarni qo'llashdan asosiy maqsad – o'qituvchining o'z pedagogik xazinasini 
qayta ko'rib chiqishiga yordamlashish, yanada yuqori sifatli metodik yo'nalishga intilishini 
hosil qilish, kelgusi o`ylar, izlanishlar, tajribalarga undashdir. 
Xulosa qilib aytganda, o'quvchilarni mustaqil, erkin fikrlashga, izlanishga, har bir 
masalaga ijodiy yondashish, mas'uliyatni sezish, tahlil qilish, eng asosiysi, o'quvchini 
qo'zg'atishga qaratilganligi, pedagogning o'z tanlagan kasbiga bo'lgan qiziqishini 
kuchaytiradi. 
 
 

---

“ZAMONAVIY TA‟LIM TIZIMINI RIVOJLANTIRISH VA UNGA QARATILGAN KREATIV G„OYALAR, 
TAKLIFLAR VA YECHIMLAR” MAVZUSIDAGI 37-SONLI RESPUBLIKA ILMIY-AMALIY ON-LINE 
KONFERENSIYASI 
www
.
bestpublication.
uz
36 
BIOLOGIYA DARSLARIDA INTERFAOL METODLARDAN FOYDALANISH
 
Masharipov Boboxon Tazoboyevich 
Xorazm viloyati Shovot tumani 
8- maktab Biologiya fani o'qituvchisi 
Bobojonova Jamila Allayarovna 
Xorazm viloyati Shovot tumani 
17- maktab Biologiya fani oʻqituvchisi 
 
Biologiya tirik mavjudotlarning atrof-muhit bilan o'zaro aloqalarini 
o'rganuvchi ilmiy-tadqiqot fani hisoblanadi. Uzluksiz ta'lim tizimida tashkil etiladigan 
o'qitish jarayonining samaradorligini oshirish yuzasidan qabul qilingan me'yoriy 
hujjatlarda pedagogik va axborot texnologiyalaridan uyg'un foydalanish muhim vazifa 
sifatida belgilangan. Darhaqiqat, axborotlar globallashgan davrda ta'lim-tarbiya 
jarayonida pedagogik va axborot texnologiyalaridan foydalangan holda o'qitish 
samaradorligini oshirish dolzarb muammo sanaladi. Tabiiy fanlar, jumladan, 
biologiyani o'qitishda axborot texnologiyalardan foydalanish uchun biologiya 
ta'limi mazmunining o'ziga xos xususiyatlarini e'tiborga olish zarur: tirik ob'ektlar 
bilan ishlash, ularda kechadigan hayotiy jarayonlarni kuzatish, tajriba qo'yish va 
boshqalar. Axborot texnologiyalaridan foydalanilgan darslar axborotlarga boy, 
ko'rgazmali, interfaol bo'lib, vaqtdan unumli foydalanish, har bir o'quvchining o'z 
tempi bo'yicha bilim olish, o'qituvchida esa, o'quvchilar bilan tabaqalashtirilgan va 
individuallashtirilgan ta'limni amalga oshirish imkoniyati vujudga keladi, shu bilan 
bir qatorda o'qitishda natijalarini nazorat qilish va baholash uchun zamin yaratadi. 
Biologiyani o‗qitishda lokal darajadagi pedagogik texnologiyalardan «Keys», «Aqliy 
hujum»,«Kichik guruhlarda ishlash», «Atamalar zanjiri», «Atamalar varag‗i», tezkor 
o‗yinlar va o‗yin mashqlaming turli shakllaridan foydalanish tavsiya etiladi.
Biologiya kursi mazmunidagi muammoli masalalami o‗qitishda «Keys»dan 
foydalanish yuqori samara beradi. «Keys» — case studies ingliz tilidan olingan bo‗lib, 
jarayon yoki vaziyat degan ma‘noni beradi. Biologiyani o‗qitishda dastur mazmunidagi 
evolutsion tushunchalar yetakchilik qilgan, shuningdek, munozarali «o‗simliklarning paydo 
bo‗lishi va rivojlanishi», «hayvonot olamining paydo bo‗lishi va rivojlanishi» kabi 
mavzulami o‗qitishda foydalanish mumkin. Ta‘lim-tarbiya jarayonida keysdan foydalanish 
uchun o‗qituvchi: dastur mazmunidagi muammoli mavzulami aniqlashi, shu mavzularni 
o‗qitish uchun muammoli savol-topshiriqlar tuzishi; dars davomida muammoli savol-
topshiriqlaming qiyinchilik darajasiga ko‗ra yakka tartibda yoki o‗quvchilarning kichik 
guruhlarida mustaqil ishlami tashkil etilishini aniqlashi; o‗quvchilarning bilish faoliyatini 
mazkur muammolarni hal etish, o‗quv munozaralari orqali bahsda qatnashtirish yo‗llarini 
rejalashtirishi; muammoli savol-topshiriqlar asosida tashkil etilgan o‗quv munozaralarida 
yakuniy fikrni vujudga keltirishi lozim. 
Dastur mazmunidagi faqat faktik materiallarni o‗rganish nazarda tutilgan mavzularda 
Insertdan foydalanish tavsiya etiladi. Insert — lokal darajadagi pedagogik texnologiya 

---