Toshkent davlat iqtisodiyot universiteti sh. Shodmonov iqtisodiyot nazariyasi


Iqtisodiy tizimlar va ularning turli modellari



Download 6,22 Mb.
Pdf ko'rish
bet77/607
Sana11.02.2023
Hajmi6,22 Mb.
#910102
1   ...   73   74   75   76   77   78   79   80   ...   607
Bog'liq
IQTISODIYOT NAZARIYASI darslik

 
3.2. Iqtisodiy tizimlar va ularning turli modellari 
Har bir davrda va makonda amal qilayotgan iqtisodiy munosabatlar 
majmuasi iqtisodiyotni tashkil qilish shakllari, xo‘jalik mexanizmi va 
iqtisodiy muassasalar bilan birgalikda iqtisodiy tizimni tashkil qiladi. 
Iqtisodiyot nazariyasi fanida ko‘pincha iqtisodiy tizim tushunchasini ishlab 
chiqaruvchi kuchlarning rivojlanish darajasi bilan bog‘lab turkumlashga harakat 
qilinadi. Shu asosda dunyodagi rivojlangan mamlakatlar iqtisodiy tizimning uchta 
nusxasiga kiritiladi: an’anaviy iqtisodiyot, ma’muriy buyruqbozlik iqtisodiyoti va 
bozor iqtisodiyoti tizimlari. 
An’anaviy iqtisodiyot
– deyarli hamma mamlakatlar bosib o‘tgan tarixiy 
tizimdir. U hozirgi davrda ham ba’zi iqtisodiy jihatdan past rivojlangan 
mamlakatlarda mavjud bo‘lib, ularda urf-odatlar, udumlarga, an’analarga 
asoslangan iqtisodiy jarayonlar orqali amal qiladi. An’anaviy iqtisodiyotda natural 


104 
yoki mayda tovar xo‘jaligi hukmron bo‘ladi. Bu yerda ishlab chiqarish
ayirboshlash, daromadlarni taqsimlash vaqti-vaqti bilan o‘rnatiladigan urf-
odatlarga asoslanadi. Merosxo‘rlik va sulola (tabaqa) shaxslarning iqtisodiy roli 
yuqori bo‘lib, asosan ular hukmronlik qiladi, ijtimoiy-iqtisodiy turg‘unlik aniq 
ifodalanadi. Texnika taraqqiyoti va yangiliklarni joriy qilish keskin cheklangan, 
chunki ular ko‘pincha an’analarga zid keladi va ijtimoiy tuzum barqarorligiga xavf 
tug‘diradi. Iqtisodiy faoliyatga nisbatan diniy va madaniy tartiblar birlamchi 
hisoblanadi. Bu yerda shuni ta’kidlash lozimki, iqtisodiyot muammosini hal 
qilishning bir xil va umum tan olingan echimi mavjud emas. Xar xil madaniyat va 
tarixiy o‘tmish, har xil urf-odat va an’analar, qarama-qarshi mafkuraviy 
qarashlarga ega bo‘lgan turli jamiyatlar aniq iqtisodiy muammolarni hal qilish 
uchun turli xil tartiblardan foydalanadi. 
Bozor 
iqtisodiyotiga 
qarama-qarshi 
tizim 

Download 6,22 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   73   74   75   76   77   78   79   80   ...   607




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish