The economy of enterprise

Асосий
фондларни
яратиш
Асосий
фондларни
сотиб
олиш
ва
шакллантириш
Асосий
фондларни
истеъмол
=
илиш
(
фойдаланиш
) 
Асосий
фондлар
амортизацияси
Асосий
фондларни
=
айта
тиклаш
ва
уларни
=
оплаш

---

111 
 
7.4-чизма. Корхона асосий фондларини қайта ишлаб чиқариш 
босқичлари 
 
Такрор ишлаб чиқариш циклида асосий фондларни яратиш жараёни 
корхонадан ташқарида амалга оширилади ҳамда асосан қурилиш соҳаси, 
машинасозлик, асбобсозлик ҳамда асосий фондларни яратиш билан 
шуғулланувчи бошқа соҳалар билан боғлиқ бўлади. Асосий воситаларни такрор 
ишлаб чиқаришнинг қолган босқичлари корхона ҳудудида амалга оширилади. 
Бироқ барча ҳолларда ҳам асосий фондларни такрор ишлаб чиқариш туфайли 
корхоналар ишлаб чиқаришни модернизация қилиш ҳамда ривожланиб 
бораётган бозор муносабатлари шароитларида иқтисодий ва техник 
барқарорликка эришишларини таъминлайди. 
7.3. Асосий фондлардан фойдаланишни яхшилаш йўллари
ва кўрсаткичлари 
Асосий ишлаб чиқариш фондларидан фойдаланишнинг турли хил 
кўрсаткичлари мавжуд бўлиб, уларни шартли равишда икки гуруҳга бўлиш 
мумкин: 
биринчи гуруҳ
- 
умумлаштирувчи
ва 
қиймат
кўрсаткичлари бўлиб, улар 
асосий фондларнинг турли гуруҳларини динамика ва статикада баҳолаш, 
таҳлил қилиш, заҳираларни аниқлаш ва башорат қилиш имконини яратади. 
Бундай кўрсаткичларга фонд қайтими, фонд сиғими, фонд рентабеллиги ва 
бошқаларни киритиш мумкин.