O'zbek iston respublikasi oliy V a o'rta m a X s u s ta'lim vazirligi

yoki organik moddadan iborat chig'anoq ichida bo'ladi. Chig'anoq
oy'izchasidan soxta oyoqlari chiqib turadi.
Chuchuk suvlarda 
Q u y o sh sim o n la r (H elioza) turku m in in g
kattaligi
1 mm ga yaqin bo'lgan chiroyli vakillari juda ko'p uchraydi. Ulaming
soxta oyoqlari endoplazmasidan quyosh nuri kabi tarqalgan.
Dengizlarda plankton tarkibida muallaq hayot kechiradigan Nursimon
sarkodalilar (Radiolaria) turkumi vakillari ko'p uchraydi. Ulaming tanasi
sharsimon shaklda bo'lib, soxta oyoqlari tanadan nurga o'xshab taraladi.
Endoplazmasi esa organik moddadan iborat kapsula ichida joylashgan.
Tanasida qum —tuproqdan hosil bo'lgan ninachalardan iborat skeleti
bor. Nursimonlar nobud bo'lgandan keyin ulaming skeleti dengiz tubiga
cho'kib, tog' uni (trepel) deb ataladigan cho'kma hosil qiladi. Trepel
jilvir qog'ozlar tayyorlash va metallarga ishlov berishda ishlatiladi.
Dengizlarda sarkodalilardan 
F o r a m in ife r a la r (F o r a m in ife r a )
tu rk u m in in g
vakillari, ayniqsa ko'p uchraydi. Ular dengiz tubida va
planktonda muallaq hayot kechiradi. Foraminiferalaming chig'anog'i
ohak moddadan hosil bo'lgan bir yoki bir necha kamerali spiralsimon
www.ziyouz.com kutubxonasi

---

yok i konus shaklida bo'ladi. Orol d engizida foraminiferalarning ikki
turi uchraydi. Ayrim turlari Q izilqum dagi sho'r suvli quduqlardan ham
topilgan. Foraminiferalar m ezozoy erasidagi dengizlar suvida, ayniqsa
ko'p uchraydi. Ular chig'anog'ining qo ld ig 'i dengiz tubiga to'planib,
ohaktosh hosil qilgan. Hozirgi bo'r konlari ham asosan foraminiferalar
chig'anog'idan hosil bo'lgan, degan taxm inlar bor.