Z. T. Taxirov nashr jarayoni asosiy bosqichlari

Sarlavhadan sovuq kunlar haqida so‘z borishi ma’lum bo‘ladi,
keltirilgan parchada ham faqat qish so'zi uchraydi. Ammo iste’mol
etiladigan sabzavot va ko‘katlar orasida semizo‘t, sachratqi
uchraydi. Vaholanki, bu o‘tlarni qishda hatto issiq xonalardan ham
topib bo‘lmaydi!
Keltirilgan parchaning birinchi jumlasida fikr mutanosibsizligi
mavjud. Bu jumlada qishdagi non m ag‘zi
to‘q bo‘lishi keraldigi
ta’kidlanmoqchi. Ana shu ta’kid qiyoslov orqali yuzaga chiqaril-
moqchi, ya’ni yoznikiga qiyoslanmoqda. Ammo mazkur holda
hamon qiyoslanmoqchi ekan va bu qiyos mantiqan to‘g‘ri bo‘lishi
uchun qiyoslanadigan sub’ektva qiyos bo‘layotgan ob’ekt mantiqan
mutanosib bo‘lishi talab etiladi.
Demak, qishdagi
va yozdagi',
shunda har ikki so‘z bir xil-payt
ma’no ifodasini beradi, mantiqan uyg‘unlik ta’minlanadi. Yuqo-
ridagi parcha esa birinchisi payt ma’no ifodasini bersa, ikkinchlsi
tegishlilik ma’no ifodasini beradi. Tahrir mantiqiga ko‘ra mazkur
konstruksiya qishdagi nonning yozdagi nondan...
tarzida yoki qish
noniningyoz nonidan... tarzida bo‘lishi lozim.
Ma’lumki, bir jumladan ikkinchi jumlaga o‘tishda fikr tadrijiy-
likka ega bo‘lishi, ya’ni mantiqan biri ikkinchisini to‘idira 
borishi 
yoki avvalgi fikmi yanada mustahkamlashi yohud tasdiqlashi tahrir
ilmida isbotlangan qoida.
Lekin biz yuqoridagi misolda birinchi va ikkinchi jumlada
78

---

fikr zidligini ko‘ramiz. Birinchi jumlada "... nonning m ag‘zi to ‘q
bo ‘lishi bildirilmoqda. Ikkinchi jumlada “Go‘sht ham shunga ko‘ra
tanlanishi” fikri berilmoqda. Go‘yo ham bog‘lovchisi ikki jumlani