Toshkent moliya instituti "soliqlar va soliqqa tortish"

Foydalanilgan adabiyotlar ro’yxati 
 
1.
O'zbekiston Respublikasining Davlat soliq xizmati to'g'risidagi
qonuni. «Xalq so'zi» gazetasi. 1997 yil, 29 avgust 
2.
O'zbekiston 
Respublikasining 
Soliq 
kodeksi: 
Rasmiy 
nashr.T.:“Adolat”, 2014 y. 
3.
Gadoyev E, Kuziyeva N. Jismoniy shaxslarni soliqqa tortish. O’quv 
qo’llanma, –T.: "EL PRESS", 2011 yil – 240 b. 
4.
Gadoyev E, Kuziyeva N. Jismoniy shaxslarni soliqqa tortish. Darslik. –
T.: “O’zbekiston”, 2012. - 336 b. 
5.
Vahobov A.V, Jo'rayev A.S. Soliqlar va soliqqa tortish. Darslik.–T.: 
“Sharq”, 2009. - 448 b. 
6.
A.Jo’rayev, M.Usmanova, Jismoniy shaxslarni soliqqa tortish. O’quv 
qo’llanma, –T.: “Sano-standart”, 2015. - 216 b.
7.
Usmanova M.S. Jismoniy shaxslarning daromadlarini deklaratsiya usulida 
soliqqa tortish muammolari. Monografiya.- T.: “Tamaddun”, 2013 y.144 

---

68 
II MODUL. JISMONIY SHAXSLARNING EGALIK HUQUQIDAN KELIB 
CHIQADIGAN SOLIQ MAJBURIYATLARI 
6-MAVZU: JISMONIY SHAXSLARDAN UNDIRILADIGAN MOL-MULK 
SOLIG’I
Reja: 
1.
Jismoniy shaxslardan olinadigan mol-mulk solig’ining to‘lovchilari, 
soliq ob‘ekti va bazasi. 
2.
Jismoniy shaxslardan olinadigan mol-mulk solig’i stavkalari va soliqdan 
beriladigan imtiyozlar. 
3.
Jismoniy shaxslardan olinadigan mol-mulk solig’ini hisoblab chiqarish 
va budjetga to‘lash tartibi. 
Tayanch so’zlar: j
ismoniy shaxslarning mol-mulkiga solinadigan soliq, 
soliq solish obyekti, mol-mulk solig’i stavkalari, mol-mulk solig’i 
stavkalari.
 
 
1. Jismoniy shaxslardan olinadigan mol-mulk solig’ining to‘lovchilari, 
soliq obyekti va bazasi.
Jismoniy shaxslarning mol-mulkiga solinadigan soliq 1993 yil 28 dekabrda 
qabul qilingan O’zbekiston Respublikasining “Jismoniy shaxslarning mol-mulkiga 
solinadigan soliqlar to’g’risida”gi Qonuni bilan 1994 yildan boshlab joriy etilgan. 
Jismoniy shaxslarning mol-mulkiga solinadigan soliq muntazam (doimiy) 
undiriladigan soliq hisoblanadi, ya’ni u bir yilda bir marta muntazam ravishda 
undiriladi. Jismoniy shaxslarning mol-mulkiga solinadigan soliq mahalliy soliq 
bo’lib, O’zbekiston Respublikasi hududida bo’lgan va unda ro’yxatga olingan mol-
mulklardan undiriladi. 
Jismoniy shaxslarning mol-mulkiga solinadigan soliq fiskal ahamiyatga ega 
bo’lib davlat budjetining daromadlar qismini shakllantiradi. 
Soliq kodeksining 272-moddasiga muvofiq mulkida soliq solinadigan mol-
mulki bo’lgan jismoniy shaxslar, chet el fuqarolari, shuningdek yuridik shaxs 
tashkil etgan va tashkil etmagan holda tuzilgan dehqon xo’jaliklari jismoniy 
shaxslarning mol-mulkiga solinadigan soliqni to’lovchilari bo’lib hisoblanadi. 
Agar ko’chmas mulk mulkdorining joylashgan erini aniqlash imkoni 
bo’lmasa, bu mol-mulk qaysi shaxsning egaligida va (yoki) foydalanishida bo’lsa, 
o’sha shaxs soliq to’lovchidir. 
Jismoniy shaxslarning O’zbekiston Respublikasi hududida joylashgan uy-
joylari, kvartiralari, dala hovli imoratlari, garajlar va boshqa imoratlari, joylar, 
inshootlar soliq solish ob’ekti hisoblanadi. 

---

69 
Ko’chmas mulkka bo’lgan huquqlarni davlat ro’yxatidan o’tkazuvchi organ 
tomonidan belgilanadigan soliq solish ob’ektlarining inventarizatsiya qiymati 
to’lovchilar uchun soliq solinadigan bazadir. 
Jismoniy shaxslarning mol-mulkini baholash bo’yicha vakolatli organ 
tomonidan aniqlangan soliq solish ob’ektining bahosi mavjud bo’lmagan taqdirda, 
mol-mulkning qonun hujjatlari bilan belgilanadigan shartli qiymati soliq 
solinadigan bazadir, ya’ni O’zbekiston Respublikasi Prezidenti qarori bilan mol-
mulkning shartli qiymati belgilanadi hamda o’rnatilgan stavkalar asosida soliqqa 
tortiladi. 
Bitta jismoniy shaxs bir nechta soliq solish ob’ekti bo’yicha to’lovchi 
bo’lgan taqdirda, soliq solinadigan baza har bir ob’ekt bo’yicha alohida-alohida 
hisoblab chiqiladi.