# 4, 2020 pedagogik mahorat*педагогическое мастерство*pedagogical skill

ikki jihat 
farqlanadi
.
Ulardan 
birinchisi
- talaba faoliyati tomonidan bilim, koʻnikma va malakalarning egallanishi. Bu jihat 
ta’lim olish deb ataladi. 
Ikkinchi jihat
, talaba faoliyati boʻlib, talabaning bilim va amaliy faoliyatini 
boshqarish bilan bogʻliq jarayon nazariy ta’limda oʻqitish deb, kasb ta’limda yoʻriqnoma berish deb 
yuritiladi. 
Amaliy koʻnikma va malakalarni egallash, kasbiy mahoratni oʻstirish uchun talaba kasb-hunarga mos 
boʻlgan mehnat mashqlari va ishlab chiqarish topshiriqlarini bajarishi lozim. Biroq ishlab chiqarish 
mashqlari oʻz-oʻzidan mehnatni amalga oshirish jarayonini takomillashtirish usullarini egallashga xizmat 
qilmaydi. Bunga erishish uchun oʻquvchi-talabalarni ishlab chiqarish mehnati jarayonini oʻquv-tarbiyaviy 
maqsadlarga boʻysundirish lozim boʻladi; ma’lum malaka va koʻnikmalar shakllanishiga xizmat qiluvchi 
ishlarni tanlash, oʻquvchi-talabalarni ushbu ishlar va ularga rahbarlik qilishga tayyorlash maqsadga muvofiq. 
Bunda oʻquv masalalarini muvvafaqiyatli hal qilinishiga erishish muhim ahamiyatga ega. 
Oʻquv jarayonini boshqarishning muhim shartlaridan biri oʻqituvchining har bir ishga ma’lum 
koʻnikma va malakalar majmui sifatida qarashi, oʻquvchi-talabalar ularning qaysi birini egallaganliklari va 
qaysi biri ular uchun yangi ekanligi, ularni oʻzlashtirishga talabaning qay darajada tayyor ekanligini 
aniqlashdan iborat. 
Har qanday koʻnikmaning shakllanish jarayonida agar oʻquvchi-talaba oʻrganayotgan harakatining 
ahamiyatini tushunmasa, uning maqsadi va mazmunini anglab yetmasa talab darajasida boʻlmaydi. Oʻquvchi 
oʻz harakatlari mevasini oʻzi aniq tasavvur qila olishi lozim, ya’ni mehnati mahsuli (uning miqdoriy 
xususiyatlari va talablari), mehnat predmeti (jarayonni toʻgʻri bajarishda hisobga olinishi lozim boʻlgan 
materiallar xususiyatlari), mehnat qurollari (mashina, qurilma, asbob va moslamalar) hamda mehnat 
jarayonining mohiyatini (u tarkib topadigan barcha harakatlar) toʻlaqonli anglashi, shuningdek, ularning 
vazifaning toʻgʻri bajarilishini ta’minlovchi harakatning ob’yektiv shartlari deb bilish zarur. 
Kasbiy koʻnikma va malakalarni shakllantirish jarayoni bir necha bosqichda amalga oshiriladi: