O’zbekiston respublikasi oliy va o’rta maxsus ta’lim vazirligi bobur nomidagi andijon davlat universiteti

Tayanch  so’z  va  iboralar:yozuvning  paydo  bo’lishi,  piktografik,  ideografik,  bo’g’inli 

yozuvlar, fonografik yozuv, O’rxun-Enasoy yozuvi, sug’d, moniy, braxma, suryoniy, arab, lotin, kirill 

yozuvlari. 

 

 

 

 Insoniyat  tarixida  yozuv  amaliyotini  piktografik,  ideografik,  bo’g’inli  yozuvlar  boshlab 

berdi. Fonetik yozuv esa lingvistik bilimlar takomillashgan davrga to’g’ri keladi. Turkiy xalqlarning 

yozuv  madaniyati  tarixida  butun  boshli  yozuvlar  tizimi  amal  qilgan.  Ba'zi  yozuvlar  xalqning 

madaniy,  ijtimoiy-siyosiy  yuksalishi,  davlat  va  jamiyat  taraqqiyoti  ta'sirida  yuzaga  kelgan  bo’lsa, 

boshqa  birlari  diniy  ta'sirlar  yoki  qo’shni  xalqlar  bilan  bo’lgan  aloqalar  natijasida  yuzaga  kelgan. 

Qadimgi  turklar  moniy,  brahma,  suryoniy  kabi  yozuvlarni  qo’shni  xalqlar  bilan  bo’lgan  diniy 

munosabatlar tufayli qabul qilgan. Uyg’ur xati esa o’zga bir madaniy, iqtisodiy munosabatlar tufayli 

shakllangan.