Microsoft Word итисодий статистика-лотин doc

Mavzu XVI. TASHQI IQTISODIY FAOLIYAT 
STATISTIKASI
Reja: 
 
1.
Tashqi iqtisodiy aloqalar tushunchasi. 
2.
Tashqi iqtisodiy faoliyat ko‘rsatkichlari. 
1. Tashqi iqtisodiy aloqalar tushunchasi 
Jahon hamjamiyatidagi mamlakatlar turli xil iqtisodiy rivojlanishda. Barcha 
mamlakatlar o‘zaro iqtisodiy aloqada bo‘ladi. Bunday aloqalar tovarlar va 
xizmatlar muomalasi, tushum va boshqa xizmat ko‘rsatish turlari bo‘lishi mumkin. 
Mamlakatlarning tashqi iqtisodiy aloqalarida tashqi savdo asosiy o‘rinni egallaydi. 
Tashqi savdo eksport va importdan iborat. Tashqi savdoga mamlakatda 
tayyorlangan tovarlarni sotish, olib kelingan xom ashyo yoki tovarlarni qayta 
ishlab, eksportga chiqarish kiradi. Importga esa, shu mamlakat ichida iste’mol 
qilinadigan tovarlarni sotib olish, tovarlarni qayta ishlash uchun xom ashyo, yarim 
tayyor mahsulot sifatida sotib olish kiradi. Umuman, tovarlarni tashqari savdoda 2 
xil hisobda olib boriladi: 1) umumiy 2) maxsus hisob. 
Maxsus hisobda tovarlar qayta ishlanib, sotilishi lozim bo‘lganlar hisobga 
olib boriladi. Tashqi iqtisodiy faoliyatga savdodan tashqari, turli xil xizmat 
ko‘rsatishlar ham kiradi. Bu xizmatlarning asosiylari transport xizmati, sug‘urta 
xizmati va ma’lumotlar xizmatidir. Transport xizmatlariga transportning barcha 
turlari bo‘yicha, temir yo‘l, dengiz-havo yo‘llari bo‘yicha bo‘ladigan xizmatlar 
kiradi. Sug‘urta xizmatiga mamlakatlarning sug‘urta kompaniyalarining chet el 
hamkorlariga savdo bo‘yicha yuklarni, odamlarning hayotini, turli xil tabiiy 
ofatlardan yo‘qotishlardan sug‘urtalash kiradi. Ma’lumotlar xizmatiga yuklar 
bo‘yicha, passajirlar bo‘yicha va turli xil axborotlar bo‘yicha hamda gazeta, jurnal, 
televideniye kabi axborotlarni yetkazib turish kiradi. Tashqi iqtisodiy faoliyatda 
bundan tashqari moliyaviy xizmatlar va davlat boshqaruv xizmatlari ham bo‘ladi.