‘z b e k I s t n r e s p u b L ik a s I o liy va ‘rta m a X s u s ta’l im V a zir lig I m. P. Boltabayev, M. S. Qosimova

hisoblanadi. Mahsulotlar, ishlar va xizmatlarning tannarxi deganda

---

bevosita m ahsulotlarni tayyorlash va ishlarni bajarish, ishlab
chiqarish sharoitlarini yaxshilash va uni takom illashtirish jarayo­
nida foydalaniladigan resurslarning barcha turlari: asosiy fondlar,
tabiiy x o m ash yo va sanoat x om ash yosi, m ateriallar, y on ilg 'i va
energiya, m ehnatning pul shaklida aks ettirilgan xarajatlari tushu-
niladi.
M ahsulot tannarxiga kiritilgan xarajatlaming tarkibi, ularni
m oddalar bo'yicha tasniflash davlat standarti tom on id an , kalkul-
yatsiyalash usullari esa korxona tom onidan belgilanadi. M ahsulot­
ning tannarxi korxonaning ishlab chiqarish va m uomala xarajatlari-
dan iborat b o ‘ladi, xarajatlar va daromadlarni tenglashtirish, ya’ni
o ‘z xarajatlarini o ‘zi qoplashi bozor m exanizm ining asosiy xusu-
siyatlaridan biridir.
Tayyor m ahsulotlar, bajarilgan ishlar va ko‘rsatilgan xizm at­
larning sotilishi korxona faoliyati m oliyaviy natijalarini aniqlashga
im kon beradi.
H isobot davrida xaridorlarga ortib j o ‘natilmagan m ahsulotning
qiymati va firma ichidagi aylanma sotish hajmiga kiritilmaydi.
M ahsulotning sotilishidan tushgan tushum korxona to m o n i­
dan ishlab chiqarilgan m ahsulotlar, bajarilgan ishlar, k o ‘rsatilgan
xizm atlar uchun olinadigan pul mablag Manning hajmi. Bu korxona
xarajatlarini qoplash va darom adlar ni shakllantirish mablagMa-
rining asosiy m anbaidir. A sosiy m ahsulotni sotishdan tushgan
tushum dan tashqari, korxona boshqa sotishlardan ham da sotishdan
tashqari operatsiyalardan tushum lar olishi m um kin.
Tadbirkorlik faoliyati jarayonida m od d iy ishlab chiqarish