Болалар ёшида учрайдиган тиш каттик

7.1.7.5. Kaposhi sarkomasi 
OITSni ko`proq uchraydigan kasalliklaridan hisoblanadi. O`sma limfatik 
tomirlardan hosil bo`ladi. OIV infeksiyasida 30% hollarda Kaposhi sarkomasi 
kelib chiqadi. Kaposhi sarkomasi ko`proq tanglayda, kamroq milk shilliq qavatida 
kuzatiladi. Ular ko`kimtir, qizil yoki qora dog`lar ko`rinishida, boshlang`ich 
davrlarda yassi shaklida bo`ladi. Keyinchalik ular to`qlashib, hajmlari kattalashib, 
bo`lakchalarga bo`linib qoladi. Yaralanishlar ko`proq shilliq qavatlarda kuzatiladi. 
Og`iz bo`shlig`idagi yaralanishlar yaralanish davrigacha og`riqli bo`ladi. Milkda 
joylashgan Kaposhi sarkomasi epulisni eslatadi. 
OIV infeksiyasi tashxisida laboratoriyada viruslar, maxsus antiteloni 
topilishiga yordam beradi. Ko`proq ELISA immunosorbent analiz va immunoblast 
yoki teskari immunoflyuorensiya reaksiyalari qo`llanadi. OIV infeksiyasini 
o`rganishda immunologik statusga ahamiyat beriladi. OIV bilan zararlanganlarda T 
xelperlar bilan T supressorlarning nisbati buziladi, monotsit va limfotsitlar 

---

248 
sonining kamayishi, immunoglobulinlarning, ayniqsa A va G sonining ko`payishi 
kuzatiladi. 
 
7.1.7.6. OIV bilan zararlanishning oldini olish. 
OIV infeksiyasini oldini olishning samarali usullaridan biri sterilizatsiya va 
dezinfeksiya qoidalarining buzilmasligi. OIV tarqalishini oldini olish uchun 
infeksion agentlarni qon orqali yuqishi bartaraf etilishi kerak. 
 
OIV infeksiyasi bilan kurashish yo`llari: 
1.
Qon va boshqa organizm suyuqliklari bilan ishlaganda xavfsizlik qoidalariga 
rioya qilish 
2.
In’eksiya va boshqa muolajalarda xavfsizlikka rioya qilish 
3.
Sterilizatsiya va dezinfeksiyani samarali olib borish 
Stomatologik muolajalarning ko`pchiligi invaziv bo`lgani uchun 
stomatologlar OIV infeksiyasi bilan zararlanish xavfi bor. Shuning uchun 
stomatologlar, o`rta va kichik tibbiyot xodimlari extiyot choralarini ko`rishlari 
lozim. Qon va suyuqliklar bilan ifloslangan qo`llari sovuq suv bilan astoydil 
yuvilishi kerak. Bir marta ishlatidaigan asboblarni tashlab yuborish kerak. 
Dezinfeksiya maqsadida 2% li glyuteral eritmasi, 30% li N
2
O
2
eritmasi 
qo`llaniladi. Tozalangan instrumentlar 30 min. Davomida eritmada saqlanadi, 
qaynoq quruq havo bilan sterilizatsiya qlinishi kerak. Bormashina, nakonechnik va 
asboblar, xom ashyolar stoli gipoxlorid natriyning 4%li eritmalari, xlorgeksidinlar 
bilan artiladi. 

---

249