O’zbekiston respublikasi oliy va o’rta maхsus ta’lim vazirligi o‘zbekiston respublikasi madaniyat va sport ishlari vazirligi

2. O’zgaruvchan kasb (O’)
Misollar:
1) «I – Ta» tipidagilar – sabzovot etishtiruvchi usta, hayvon boquvchi, achitqilarni 
etishtiruvchi apparatchi, o’simliklarni himoya qiluvchi agronom, zooinjener;
2) «I – Te» tipidagi – remontchi – slesar, tokar, chig’ir stanoki operatori;
3) «I – I» tipidagi – o’qituvchi, pedagog – trener, ishlab chiqarishni o’rgatuvchi usta, injener 
– pedagog, ekskursovod;
4) «I – Bt» tipidagi – kartograf – chizmachi, mashinikachi – stenograf, buxgalter;
5) «I – Bo» tipidagi – ko’rgazmali gullarni etishtiruvchi, chini ishi bo’yicha rassom, 
arxitektura qismlarini yopishtiruvchi. 
3. Izlanuvchilik kasbi (I)
Misollar:
1) «I – Ta» tipidagilar – baliqchilik xo’jaligidagi kuzatuvchi – qayd qiluvchi, o’rmon 
xo’jaligidagi kuzatuvchi – qayd qiluvchi, biolog – tadqiqotchi;
2) «I – Te» tipidagi – oyoq kiyimning ustki qismini bichuvchi, andoza yaratuvchi, injener – 
konstruktor;
3) «I – I» tipidagi – tarbiyachi, ishlab chiqarish tashkilotchisi, savdo tashkilotchisi;
4) «I – Bt» tipidagi – dasturchi, matematik;
5) «I – Bo» tipidagi – intererlarni loyihalovchi rassom, bastakor. 
1 – jadval. Kasblarning maqsadga ko’ra klassifikatsiyalanishi 
Mehnat 
predmeti 
bo’yicha kasb tipi 
Gnostik (aniqlamoq, 
ajratmoq) 
O’zgaruvchan 
(qayta 
ishlamoq, xizmat qilmoq) 
Izlanuvchi 
(kashf 
qilmoq, o’ylab topmoq) 
Inson – tabiat 
botanik 
veterinar 
bioinjener 
Inson – texnika 
ishlab 
chiqarish 
stanoklarini 
boshqaruvchi 
haydovchi, slesar 
kashfiyotchi, injener 
Inson – belgilar 
tizimi 
grafolog 
arxivchi, kutubxonachi 
dasturchi