‘zbekiston respublikasi L,1y va ‘rta maxsus ta’lim vazirligi

Vitamin A {retinol).
Ushbu vitamin tirik organizmlaming o'si- 
shi va rivojlanishida, hujayralami bo'linib ko'payishida epiteliy 
to‘qimasining funksional holatini nonnal saqlashda, k o ‘z o'tkirligini 
yaxshi bo'lishini ta ’minlashda muhim rol o ‘ynaydi. U ko‘rish pig- 
mentlari hosil bo‘lishida faol qatnashadi, demak u o ‘simliklarda 
sintezlanmaydi. 0 ‘simlik to ‘qimalarida bu vitamin tirik organizmda 
retinolga aylanadigan karotinoid pigmentlar holida uchraydi y a’ni 
u o ‘simlik pigmcntlari - karotinoidlaming hayvonlar organizmida 
parchalanishidan hosil b o ‘ladi. Vitamin A baliq yo g ‘i, tuxum sarig‘i, 
sariyog', jigar (ayniqsa, baliq va boshqa suv hayvonlari - kit, morj, 
tyulen jigarida) va boshqa mahsulotlarida ko‘p bo‘ladi.
Vitamin A ning organizmda yetishmasliga yoki bo'lm asligi 
xaraktcrli ko‘z kasalliklari - kseroftalmiya, keratomalyasiya va 
shabko‘rlikka olib keladi.
Vitamin Л2 (degidroretinol).
Tuzi past va chuchuk suvlarda ya- 
shaydigan baliqlar jigaridan olinadi. Vitamin A va A2ning dorivor 
preparatlari yuqorida ko‘rsatilgan ko‘z kasalliklarini, b a’zi teri kasal- 
liklarini hamda A - avitaminoz kasalligini davolashda qo'llaniladi.
V-gurux vitaminlari. Vitamin V ^tia m in ).
Bu vitamin achitqi- 
lar, bug‘doy, guruch, yong‘oq, n o ‘xat va suli tarkibida hama jay- 
dari (serkepak) unida bo‘ladi. Bu vitamin markaziy asab tizimini 
qo‘zg‘alishida va tormozlanishida muhim rol o ‘ynaydi, aqliy ish 
faoliyatini yaxshilashda muhim ahamiyatga ega. Organizmda bu 
vitaminning yetishmasliga polinevrit (beri-beri) kasalligiga olib ke­
ladi. Uning dori preparatlari V - avitaminoz va gipovitaminoz kasal­
liklari hamda nevrit, radikulit, nevralgiya, periferik falaj va boshqa 
kasalliklaming oldini olish va davolashda qo'llaniladi.
Vitamin V^(riboflavin).
Achitqilarda, sut zardobi, tuxum oqida, 
go'sht, baliq, jigar, no'xat, don va boshqa mahsulotlarda bo'ladi. 
Vitamin V2 hayvonlar organizmida yetishmasa, ularning bo'yi 
o'smaydi va junlari to'kilib ketadi. Bu vitamin yetishmasligida 
ko'zning shox pardasi xiralashadi, ko'rish o'tkirligi va ranglami 
ajratish qobiliyati pasayadi.

---

lining dun preparatlari ba’zi ko'z kasulliklarini (kon’yunktivit, 
I- 
hi
hi
ok la, ko'z sliox parda yarasi va boshqalar.) nur kasalligi, ichak 
Iник >*ivtiM bu/ilishi va boshqa kasalliklarni, bitmaydigan yaralami 
liiinidii nvilaniinozlarni davolashda ishlatiladi.
Vlliimin V ( 
(pantoten kislotasi).
Bu vitamin jigar, buyrak, tu- 
чinn snrig'i, baliq ivildirig‘i, no‘xat, achitqi va boshqa o'sim lik 
malisiilotlari tarkibida uchraydi. Bu vitamin koferment A tarkibiga 
кnmli va moddalar (uglevodlar, yog‘lar va boshqalar) almashinu- 
vida ishtirok etadi.
I Jning dori preparatlari moddalar almashinuvlari buzilishi nati- 
insidii ro'y bergan turli patologik hollarda, polinevrit, nevralgiya, 
о к /с т а , allergik dermatit, kuygan, trofik yara, bronxial astma, 
luonxit va boshqa kasalliklarni davolashda ishlatiladi.