Ўзбекистон республикаси олий ва ўрта махсус таълим вазирлиги тошкент давлат иқтисодиёт

Корпоратив бошқарувнинг немис модели 
Корпоратив тузилма 
Немис компанияларининг акциядорлик капитали йирик акциядорлар 
қўлида кучли даражада жамланган. Натижада, америкалик касбдошларига 
нисбатан немис мулкдорлари ва улар капиталини бошқарувчи молия 
институтлари ўз компаниялари билан анча яқин иш муносабатларида 
бўладилар. Оқибатда, улар мулкчилик ҳуқуқларидан фаол фойдаланишдан ва 
компания фаолияти устидан назорат қилишга қатнашишдан кўпроқ даражада 
манфаатдордирлар. Бошқарув органлари тузилмалари ва улар фаолиятини 
ташкил қилишнинг турли моделларини баҳолашда, ҳар бир модел ўзининг 
кучли ва заиф томонларига эга эканлигини тушуниш муҳимдир. Ушбу 
тизимларнинг ҳар бири ҳам самарали бўлиши мумкин, агар улар мос 
равишдаги бошқаруви билан ўзлари жойлашган айни бир ижтимоий 
тизимнинг ҳуқуқий, маданий ва ижтимоий - иқтисодий моҳиятига монанд 
бўлса. 
Шундай тизимни танлаш керакки, мазкур тизим айнан Ўзбекистон 
Кузатув кенгаши 
БОШҚАРУВЧИЛАР КЕНГАШИ 
Компания 
Тайинлайди ва 
назорат қилади 
Ҳисобот беради 
Оператив бошқарувни 
амалга оширади 
Ишчилар ва касаба 
уюшмалари 
Аъзоларнинг 
ярмисини 
тайинлайди 
членов 
Акциядорлар 
Аъзоларнинг 
ярмисини 
тайинлайди 
Эгалик 
қилади 

---

49 
учун ўзига хос ечимни ифодалаши ва бошқа давлатларда ишлатилаётган 
моделларнинг шунчаки нусхаси бўлмаслиги керак. Бошқарувга нозик 
ёндашувни қўллаб - қувватлаш керак бўлиб, мос равишдаги бошқарув 
модели нафақат ҳар бир компанияда турлича бўлади, балки айни бир 
компаниянинг турли яшаш даврларида ҳам ўзгартириб борилади. Ушбу фикр 
янги 
технологиялар 
ривожи 
ва 
иқтисодиётнинг 
глобаллашувини 
компанияларнинг қайта ташкил қилиниш суръатлари ўсишига ва корпоратив 
тузилмаларнинг тубдан ўзгаришларига таъсирини инобатга олганда янада 
тўғрироқ бўлади. Компаниялар ўз ҳолатига энг мос келадиган, бироқ 
инвесторлар томонидан самарали қарор қабул қилинишига олиб борадиган ва 
ахборотларнинг мувофиқ ошкора қилинишини таъминлайдиган самарали 
тамойиллар асосида қурилган корпоратив амалиётни қабул қилиш 
масъулиятини ўз зиммаларига олишлари керак.