13-ma`ruza. Kichik biznes va xususiy tadbirkorlikni rivojlantirishning xorijiy mamlakatlar tajribasi. Reja

Amerikalik T.Rubel va S.Paladinolarning ta’kidlashicha,
"Tadbirkorlar 
jamiyatga boylikni olib keladilar, kichik biznes egalari esa mavjud bo’lgan 
boylikni o’zlashtiradilar".
Rivojlangan 
mamlakatlarda 
kichik 
biznesni 
ta’riflaydigan 
uchta 
yondashuvni ajratib ko’rsatsa bo’ladi
: miqdor, sifat va kombinasiya. 
Mikdoriy yondashuv
asosida kichik biznes subyektlarini aniqlashda, asosan, 
ishlovchilar soni, sotish hajmi va aktivlarning balans qiymati kabi 
ko’rsatkichlardan foydalaniladi. Shu bilan birga, uchta ko’rsatkichdan bittasini 
asos qilib ta’riflash amaliyoti keng tarqalgan. Bunday yondashuvni Yevropa 
Ittifoqining eski, 90-yillardagi kichik biznesga berilgan ta’rifi misolida ko’rish 
mumkin. Shy bilan birga bu mezonlarning kombinasiyasidan foydalanish amaliyoti 
ham mavjud. Masapan, Yevropa Ittifoqining 1995 yildan amal qilayotgan yangi 
ta’rifi, Ammo, Yevropa Ittifoqida qabul qilingan yondashuvdan ko’pgina 
davlatlarda foydalanilmagan va bu yondashuv Auditorlar Sudining tanqidiga 
uchragan. Auditorlar sudi Yevropa Parlamenti Komissiyasidan "kichik biznes" 
tushunchasiga mukammalroq tarifni kiritishni talab qildi. Natijada, 1995 yilda 
Yevropa Ittifokida kichik korxonalarni ta’riflashning yangi ko’rsatkichlari joriy 
qilindi.
Kichik va o'rta biznesni qo'llab-quvvatlash bo'yicha xorijiy tajribani ko'rib 
chiqing. 
1. Singapurdagi kichik va o'rta biznes. 
Singapur dunyodagi eng rivojlangan 
davlatlardan biridir. Singapur biznes yuritish qulayligi bo'yicha Jahon bankining 
«Biznesni yuritish-2014» reytingida birinchi o'rinda turadi 
(Rossiya 92-

---

o'rinda). 
Bugungi kunda Singapurdagi kichik va o'rta korxonalar mamlakatdagi 
barcha korxonalarning 99 foizini tashkil etadi va band bo'lgan aholining 70 foizini 
ish bilan ta'minlaydi. Singapur YaIMning yarmi kichik biznesga to'g'ri keladi. 
Hukumat xalqaro bozorda raqobatbardosh bo'lish uchun KO'B rivojlanishiga 
ko'maklashishdan manfaatdor. Singapurda KO'Bni rivojlantirish bo'yicha turli 
dasturlarni ishlab chiqish va amalga oshirishni, konsalting xizmatlarini ko'rsatishni 
va biznesni boshqarish uchun o'qitishni ta'minlash uchun "Bahor" maxsus agentligi 
tashkil etildi. Singapurda kichik va o'rta biznesni davlat tomonidan qo'llab-
quvvatlash shakllari va usullari turlicha. Ularni ma'muriy, moliyaviy va fiskalga 
bo'lish mumkin. Singapurda maxsus kreditlar, kredit xavfini sug'urtalash, 
subsidiyalar va KO'Blar uchun malaka oshirish va malakasini oshirishni 
moliyalashtirishni o'z ichiga olgan turli xil imtiyozli kreditlash dasturlari mavjud.