Muhandislik geologik tadqiqotlar


a  - egri chiziqli (yoz payti) va b



Download 5,01 Kb.
Pdf ko'rish
bet12/204
Sana05.12.2022
Hajmi5,01 Kb.
#878819
1   ...   8   9   10   11   12   13   14   15   ...   204
Bog'liq
-qullanma


- egri chiziqli (yoz payti) va
b
- egri chiziqli 
(qish) xarakteridir. I - zona umumiy qalinligi -12-
15 m ga teng, qish mavsumida harorat 0
0
dan 
tushib ketganda I A - zonacha hosil bo’ladi. I -A- 
zonachaning qalinligi yoki boshqacha aytganda 
muzlash chuqurligi mavsumga, iqlimga, tog’ 
jinsining turiga bog’liq bo’lib, bir necha sm dan 
2 m va undan ko’proq bo’lishi mumkin. Iliq 
mo’tadil iqlimli mintaqalarda, I zona faqat
a
- egri chizig’i bilan xarakterlanadi. 
Yerning qa’riga chuqurlashganlik sari temperaturaning mavsumiy va kunlik 
o’zgarishlari ta’siri sustlashadi va 15-40 m chuqurlikda doimiy haroratli zona 
joylashib, ushbu hududdagi o’rtacha yillik haroratga teng bo’ladi. Shimoliy yarim 
sharda u - 15,5
0
C, janubiy yarim sharda esa - 13,6
0
C ga teng bo’ladi. III zona 
oralig’ida chuqurlashgan sari, harorat ortib boraveradi. Har 100 m ga chuqur-
lashgan sari haroratning ortib boorish qiymati - 
geotermik gradient
deb atalib, 
1
0
C ga temperatura oshib boradigan chuqurlik o’zgarish qiymati - 
geotermik 
bosqich 
deb ataladi. Bu bosqichning o’rtacha qiymati 33 m ga teng. Vulqonli 
faoliyat ko’p bo’ladigan joylarda yer osti erib, qizigan magmalar harorati tufayli 
geotermik bosqich 5 - 7 m ga tushadi. Masalan, yer yuzasining turli mintaqalarida 
geotermik bosqichning o’rtacha qiymati quyidagiga teng: Bokuda - 26 m, 
Donbassda - 28 - 33 m, Xar’kovda - 37,7 m, Moskvada - 38,4 m, Toshkent 
tumanida - 35,5 - 37m, Qizilqumda - 29 - 33 m. Temperaturaning chuqurlik 
o’zgarishi bilan oshib borish konusi 3 - 5 km gacha ta’sir etadi. Yer qobig’ining 
eng chuqur joylari va mantiyaning yuqori qismlaridagi haroratni lava haroratiga 
qarab aniqlash mumkin - u taxminan 1500
0
C atrofida bo’ladi. Hozirgi zamon 
ma’lumotlarga ko’ra Yer yadrosining harorati 2000 - 2500
0
C, bosimi 3,5 
mln.atm.ga teng.
2.2-rasm.
 Yer ichida 
temperaturaning
taqsimlanish sxemasi


20 

Download 5,01 Kb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   8   9   10   11   12   13   14   15   ...   204




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish