B. Yu. Xodiyev, D. S. Qgsimova korporativ boshqaruv о 'zbekiston Respublikasi Oliy va о ‘rta maxsus tu ’lint vazirligi tomonidan 5Л342211 — «Korporativ hoshqaruv»

7. 
l-jadval
Marketing turlari
TALAB HOLATI
Marketing vazifalari
Marketinggatushuncha
1
2
3
Salbiy talab
Talabni shakllantirish
Konversion marketing
Talab ning
yo'qligi
Talabni
rag‘batlantirish
Rag'bat-lantiruvchi
marketing
Potensial talab
Talabni oshirish
Remarketing
Tebranuvchi talab
Talabni muvozanatga
keltirish
Sinxromar-
keting
To‘liq talab
Talabni qo'llab
quwatlash
Qo‘llab quwatlovchi
marketing
5 - T-31-11
65

---

1
2
3
O'ta yuqori talab
Talabni kamaytirish
Demarketing
Noto‘g‘ri talab
Talabni yo‘q qilish
Teskari ta’sir etuvchi
marketing
Marketing strategiyasi bir-biriga bog‘liq jamoa hamda jamiyat 
talablariga, ishlab chiqarishning samaradorlgiga xizmat qilishi kerak.
Marketing strategiyasini bosqichma-bosqich quyidagicha tasvirlash 
mumkin:
7.
1-chima.
 Marketing bosqichlari.
1-bosqich 
— bozor konyunkturasini o ‘rganish. Korporatsiya 
bozordagi iqtisodiy holatni o'rganadi, talab kon’yunktarisini ishlab 
chiqadi va iste’molchi imkoniyatlarini o'rganadi.
2-bosqich
— bozor sig'imini tahhl kilish. Kx^oratsiya bozor sig‘imi 
orqali taxminiy sotuv hajmini aniqlab oladi. Bu qo‘shimcha kapitalni 
jalb etishga sababdir.
3-bosqich — ma’lum bozor sharoitlarida korporatsiya maqsad va 
imkoniyatlarini belgilash. Bozor talabini o ‘rganish korporatsiya 
imkoniyatlarini sohshtirishga yordam beradi.
4-bosqich — marketingning reja va strategiyasini ishlab chiqish. 
Maqsadga erishish uchun umumiy reja sifatida, hamda aloxida bo'limlar 
uchun aniq reja sifatida qoilaniladi.
66

---

5-bosqich — 4 bosqichni o‘tagandan keyin korporatsiya bo/orga 
o'tkazish uchun tovar yaratadi, ya’ni ilmiy-tadqiqot ishlari, lajribn — 
konstruktorlik ishlari, texnologiya, ishlab chiqarish rejasi, tajribnviy 
ishlab chiqarish va hakazo. Va nihoyat mahsulot tayyorlanadi.
6-bosqich — Mahsulotni bozorga kiritish. Bu yerdagi asosiy 
shart — bozorga chiqishni eng samarali yo‘lini topish hamda narx 
siyosati.
7-bosqich
— reklama. Bozorda rejalashtirilgan va samaraii faoliyatsiz 
muvofaqiyatga erishish murakkab. Iste’molchilarga mahsulot haqida 
axborot yetkazish va ularni xarid qjlishga da’vat etish.
8-bosqich
— mahsulot assortimentini boshqarish. Assortiment 
o'zgarishiga iste’molchilar talabini o‘rganish. Assortimentni o‘zgartirish, 
oldingi mahsulotni o'zgartirish.
9-bosqich — sotish faoUyatini boshqarish. Mahsulotni sotish, o‘rash 
va transportirovkasiga alohida e’tibor beriladi.