B. Yu. Xodiyev, D. S. Qgsimova korporativ boshqaruv о 'zbekiston Respublikasi Oliy va о ‘rta maxsus tu ’lint vazirligi tomonidan 5Л342211 — «Korporativ hoshqaruv»

1Бандурин A.B., Зинатулин Л. Ф. Экономико-правовое регулирование
деятельности корпораций в России. — М.: БУКВИЦА, 1999, с. 40.
47

---

Fond bozori rivojlanishining pastligi mablag'lar diversifikatsiyasi 
imkoniyatlarini sezilarli darajada chekladi. Mablag‘lar shakli, asosan 
tijorat banklari va boshqa jamg‘arma muassasalari orqali qisqa muddatli 
va uzoq muddali kreditlar shakliga o'zgardi. Shuning uchun, barcha 
moliyaviy shartnomalaming ko‘pgina ulushi banklar qo‘liga yig‘ildi va 
ularning kredit siyosati sanoat korporatsiyalarini moliyalashtirishga 
to‘g‘ridan-to‘g‘ri yo'naltirilgan1.
Buning hammasi banklar tomonidan sanoat korporatsiyalarini uzoq 
muddatli kreditlashtirish vazifasi va ularning faoliyatini nazorat qilish 
vazifalarini olib borishga undadi, chunki aynan shu holda kredit 
qo‘yilmalarning samarali ishlatilishiga ishonsa bo‘ladi.
Bundan tashqari, bozorga yo‘naltirilgan moliyaviy tizimga ega 
mamlakatlardan farqliroq banklarga yo‘naltirilgan moliyaviy tizimga 
ega mamlakatlarda korporatsiyalarni guruhlash, moliyaviy va sanoat 
kapitalini integratsiya qilishga erkin munosabatda bo'lish hos. Nafaqat 
sanoat korporatsiyalar!, balki tijorat banklari ham, odatdagidek, mabla- 
g‘larni kiritishni tanlash va boshqa korporatsiyalar faoliyatini nazorat 
qilishda qat’iy cheklovlarga ega bo‘lmaganlar va ushbu cheklovlar 
hozir ham mavjud emas. Aynan shu bilan banklar va sanoatning yaqin 
aloqalari xususiyatlarining sababi hamda aksiyadorlik kapitallarining 
yuqori darajadagi to'planishi.
5.4. Korporativ tuzilmalarni bosbqarishning
Germaniya modeli
Germaniya an’anasining xususiyatlari banklar va sanoatning yaqin 
aloqalaridir. Aksiyadorlik, moliyaviy va ish aloqalari asosida sanoat 
konsernlarining moliyaviy muassasalar bilan birgalikda gorizontal 
korporativ sanoat-moliyaviv birlashmalariga tarmoqlararo integratsiyasi 
amalga oshirilmoqda.
Banklar nafaqat sarmoya loyihalarini moliyalashtirish, balki, 
korporatsiyalarni boshqarishda ham ishtirok etishayaptilar. Shuning 
uchun Germaniyada moliyaviy sanoat guruhlarini tuzish markazlari, 
odatdagidek, kredit hisob-kitob faoliyatiga bog‘liq bo‘lmagan keng 
xizmatlar to‘plain iga ega universal kredit-moliyaviy majmualar — yirik 
banklardir. Bu awalo: