“Metrologiya, standartlashtirish va sertifikatlash asoslari”

2.
x
3……
x
n
)
 
 
 
 
(6.1) 
 
x
1.
x
2.
x
3……
x
n 
- bevosita o‘lchash bilan olingan kattaliklar qiymati. Masalan: R – rezistorning 
qarshiligi ushbu tenglamadan topiladi.
 
R
x
qU
x
G‘ I 
x
 
 
 
 
 
(6.2) 
 
Unga rezistordagi kuchlanishning tushgan qiymati va rezistordan o‘tgan tokning qiymati 
qo‘yiladi.
Birlashtirib o‘lchash bir nechta bir nomli kattaliklarni bir vaqtda o‘lchashdan iborat bo‘lib, 
unda izlangan kattaliklarning qiymatlari bevosita o‘lchashda hosil qilingan tenglamalar tizimidan 
topiladi. 
Masalan: Uchburchak usulida ulangan rezistorlarning qarshiligini o‘lchash-bunda uchburchakning 
turli uchlaridagi qarshiliklar o‘lchanadi va uch o‘lchov natijalari asosida rezistorlarning qarshiliklari 
aniqlanadi. 
Birgalikda o‘lchash deb, bir vaqtda ikki yoki bir necha turli nomli kattaliklarni ularning 
orasidagi funktsional bog‘lanishlarni, munosabatlarni topish uchun olib borilgan o‘lchashlarga 
aytiladi va bunda tenglamalar sistemasi echiladi. 
F (x
1,
x
2,
x
3
………,x
n
′ 
,x
1
′
,x
2
′ 
, x
3
′
,…..x
m
′ 
)q0 
F (x
1,
x
2,
x
3
………,x
n
′ ′ 
, x
1
′ ′ 
,x
2
′ ′ 
, x
3
′ ′
,…..x
m
′′ 
)q0 
F (x
1,
x
2,
x
3
………,x
n
, x
1
(n)
,x
2
(n)
, x
3
(n)
,…..x
m
(n)
)q0
(
6.3)
x
1,
x
2,
x
3
,x
n
- noma‘lum kattaliklar x
1
′ 
,x
2
′ 
, x
3
′
,x
m
′ 
; x
1
′ ′ 
,x
2
′ ′ 
, x
3
′ ′ 
,…..x
m
′ ′ 
; x
1
(n)
,x
2
(n)
, x
3
(n)
,…..x
m
(n)
- 
o‘lchangan kattalik qiymati. 
Birgalikda o‘lchashga misol: Rezistor qarshiligining haroratga bog‘liqligini aniqlash.