Семинар ва лабаратория машғулотларидан касб-ҳунар таълими, олий таълим психология фани ўқитувчиларига мўлжалланган услубий қЎлланма

ПЛАСТИКЛИК - ақлий ва нутқ фаолиятининг асосини ташкил этувчи 
асаб тўқималарига хос хусусиятдир. 
ПСИХИКА - (юнон. psychikos - руҳий, жонга оид) – психика, юксак 
даражада ташкил топган материя - миянинг объектив оламни алоҳида 
йўсинда (сезги, идрок, тасаввур, фикр, ҳиссиёт, иродавий ҳаракатлар каби 
формаларда) акс эттириш қобилиятига эга бўлган хусусиятидир. Психика
тараққиётнинг маълум бир босқичига келиб, сезгирликнинг, қобилиятининг 
пайдо бўлиши муносабати билан пайдо бўлган. ҳайвонларга ҳам, инсонга 
ҳам хосдир. Инсон психикаси ҳайвон психикасидан фарқ қилиб, у инсон 
онги деб аталади. Демак "психика" ҳайвонлар ва одамларнинг руҳий 
хаётини ифодаловчи умумий терминдир. 

---

10 
ПСИХОЛОГИЯ- (юнонча psychе - жон, -logos - илм) миянинг объектив 
воқеликни акс этгирувчи функцияси бўлган психика хақидаги фан. 
Психологиянинг предмети, психик жараёнлар, психик ҳолатлар ва 
хусусиятлардир. Психика миянинг акс эттириш фаолияти бўлиб, у кишининг 
ҳаёт шароитлари билан белгиланади. Психология шахснинг психик 
фаолияти, психик ҳолати ва хусусиятларининг пайдо 
бўлиши ва ривожланиши қонуниятларини ўрганади. 
ПСИХИК ЖАРАЁНЛАР - психик ҳодисаларнинг пайдо бўлиши конуний 
изчил равишда ўзгариши ва бир таракқиёт босқичидан навбатдаги босқичга 
ўтиши, уларда сифат ўзгаришларининг содир бўлишидир. 
ПСИХИК ҲОЛАТЛАР - шахснинг объектив воқеликдаги ва ҳодисаларга 
ва ўз-ўзига бўлган муносабатни ифодаловчи, ижобий ҳамда салбий 
эмоционал кечинмалари, мамнуният ва газаб, ишонч ва ишончлилик ва 
фаоллик кўрсатмаслик каби хислар. 
ПСИХИК ФУНКЦИЯЛАР- мия акс эттириш фаолиятининг сезги, идрок, 
хотира, хаёл, тафаккур каби турли шакллари. Чет эл психология фанида 
тарқалган "функционал психология" деб аталувчи оқимда, психик, 
функцияларни шахсдан, шахснинг фаолиятидан ажратиб олиб, уларнинг 
мустақил "моҳият" деб ҳисоблайди. Бизнингча, ҳозирги замон психологияси 
психик функцияларни фаолиятнинг тарихан таркиб топган ва шахс 
хусусиятлари билан узвий боғланган компонентлари деб тушунилади.