Qo`llanmada magistrlik dissertatsiyasining tuzilishi, hajmi,
uni yozish qoidalari hamda havolalar berish, rasmiylashtirish
tartiblari, o‘zbek tili yo‘nalishi bo‘yicha magistrlik dissertatsi-
yalari mavzulari majmui berilgan
hamda foydalanish uchun
adabiyotlar ro`yxati tavsiya etilgan.
Muallif:
Nosirjon ULUQOV,
filologiya fanlari doktori
Taqrizchilar:
Ibodilla MIRZAYEV
, SamDU o‘zbek tili va adabiyoti
kafedrasi professori, filologiya fanlari doktori
Umidjon QO‘ZIYEV,
NamDU o‘zbek tili va adabiyoti
kafedrasi mudiri, filologiya fanlari bo‘yicha falsafa doktori
Uslubiy qo‘llanma NamDU o‘quv-uslubiy kеngаshining 2021-yil
20-oktyabrdagi yig‘ilishi qarori bilаn nashrga tаvsiya etilgan.
3
Kirish
Magistratura aniq ixtisoslik bo‘yicha fundamental va amaliy bilim
beradigan, bakalavriaturadan keyin uning negizida ta’lim
muddati
kamida ikki yil davom etadigan oliy ta’limdir. Magistratura oliy
ta’limning ikkinchi bosqichini ifoda etadi. Magistr darajasiga ega
bo‘lgan mutaxassis ilmiy xodimga xos ko‘nikma, malakaga ega bo‘lishi,
ilmiy-tadqiqot ishlarini olib bora olishi, ilmiy axborotlarni qabul qilish,
qayta ishlash bo‘yicha zamonaviy texnologiyalarni biladigan, chuqur
bilimli, yuqori kasbiy mutaxassislik sohibi bo‘lmog‘i kerak.
Magistrlik dissertatsiyasining asosiy maqsadi magistrlarda ilmiy
tadqiqot yaratish malakasini hosil qilishdan iborat. Magistrlar magistrlik
dissertatsiyasini yozish jarayonida o‘qish
mobaynida olgan bilimlarini
umumlashtirishga, uning natijalarini ilmiy ravishda aks ettirishlari
lozim. Magistrlik dissertatsiyasi magistrlarning dunyoqarashlari, bilim
saviyalari, ilmiy fikrlarini yozma nutqda savodli ifodalashlarini taqazo
etadi.
Magistrlik
dissertatsiyasida
tanlangan
mavzu
bo‘yicha
muammolar ko‘rsatilib, uning yechimlari tahlil qilingan bo‘lishi kerak.
Shuning uchun barcha magistrlar magistrlik dissertatsiyasini yozishlari
shart.
Magistrlik dissertatsiyasi ilmiy tadqiqot
ishlari unsurlarini
o‘zlashtirish, fan sohasi bo‘yicha professional bilim va tayyorgalikni
rivojlantirish hamda mustahkamlashga yo‘naltirilgan mustaqil ilmiy
ishlaridan biri hisoblanadi.
Magistrlik dissertatsiyasi yozish jarayoni magistrlarda ilmiy
pedagogik tafakkur negizini hamda ijodiy qobiliyatini rivojlantirishga
yo‘naltirilgan. Magistrlik dissertatsiyasini yozishda magistrlar mavjud
pedagogik tajribani umumlashtirish
va tizimlashtirish, ilmiy va ilmiy-
ommabop adabiyotlarni o‘rganish bilan bog‘liq ilmiy ishlarning
malakasini o‘zlashtirish, shuningdek, o‘rganilayotgan ilmiy va amaliy
ma’lumotlarni tahlil etish va tanqidiy baholash qobiliyatini shakl-
lantirishdan iboratdir.
Magistratura bosqichi talabalari fanlar bo‘yicha,
muayyan mavzu-
lar doirasida shakllangan mustaqil fikr va mulohazalarini bildirish
hamda tanlangan mavzu bo‘yicha nazariy jihatdan asoslangan xulosa va
amaliy takliflarini bayon etish uchun magistrlik dissertatsiyasini
yozishlari va uni himoya qilishlari belgilangan.
Oliy ta’limning magistratura mutaxassisliklarida tahsil oluvchi
talabalar magistrlik dissertatsiyasini yozishi va himoya qilishidan asosiy
ko‘zlangan maqsad quyidagilardan iboratdir:
4
– tanlangan mavzuning umumnazariy asoslarini chuqur tadqiq
etish, shu maqsadda, ilmiy
adabiyotlarni izlab topish, ulardagi zaruriy
ma’lumotlarni jamlangan holda ma’lumotlar bazasini shakllatira olish
qobiliyatini rivojlantirish;
– jamlangan ma’lumotlar bazasini tahlil etgan holda, ilmiy
asoslangan xulosalarni ishlab chiqish;
– mavzu yuzasidan ilg‘or xorij tajribalarini o‘rganish, qiyosiy tahlil
etish va
ilmiy xulosalarni berish;
– magistrantda fan darajasiga ega bo‘lish uchun tadqiqot olib
borish jarayoniga oid elementlarni shakllantirish.
Uslubiy qo‘llanma universitetning lingvistika (o‘zbek tili) yo‘nali-
shi
magistratura mutaxassislikgi uchun mo‘jallangan bo‘lib, unda
magistrlik dissertatsiyasini yozish, tayyorlash, rasmiylashtirish hamda
himoyaga tayyorlanish va bu jarayonlarni talablar darajasida tashkil
etishda professor-o‘qituvchilarga metodik qo‘llanma vazifasini bajaradi,
degan umiddamiz.
Qo‘llanmani
takomillashtirish
yuzasidan
bildirilgan
fikr-
mulohazalarni muallif mamnuniyat bilan qabul qiladi.