Suvoqchilik va pardozlash ishlari

3 .6 . Ic h k i y u za la rn i su v siz tark ib la r b ilan b o ‘y a sh
Suvsiz tark ib la r — m oyli, lokli, em alli tark ib lar bilan y u z a ­
larni u la rn i tash q i m u h it ta ’siridan saqlash va m an zarali p a rd o z ­
lash m aq sad larid a foydalaniladi. B u n d a yu zan i b o 'y o q q o p lam a
b ila n saqlash asosiy m asala b o 'lg a n i u c h u n yaxshiroq p a rd a hosil 
q ilad ig an ta rk ib la r ishlatiladi.
Suvsiz tark ib la r bilan y u qori gigiyenik tala b la r qo 'y ilad ig an
va b o 'y o g 'i m e x a n ik jih a td a n
p ish iq b o 'lis h i lo zim b o 'lg a n
x o n a la r (o v q a tla n is h x o n a la ri, ja m o a t o s h x o n a la ri, kir yuvish 
x o n alari, op eratsiy a x o n alari, m ag azin lar va h. k.) b o 'y a la d i. U lar 
faqat q u ru q yuzalarga ikki-uch m arta yupqa qilib bir tekis beriladi.
2 8 -ra sm . 
D e v o rla rn i suv- 
e m u lsiy a li sin te tik b o ‘y o q b ila n
p u rk a g ih y o rd a m id a b o 'y a s h .
73

---

2 9 -ra sm . 
D e v o rla rn i u zu n
d a sta li c h o 'tk a l a r y o rd a m id a
m a y in b o 'y o q b ila n b o 'y a sh .
3 0 -ra sm . 
Y o g 'o c h q ir in d is id a n
3 1 -ra sm . 
Y o g 'o c h p o lla rn i
q ilin g a m p lita la rd a n y asalg an
b o 'y a s h .
p o lla rn i b o 'y a s h .
M oyli tarkiblar. 
M oyli b o ‘yoqlar qurilish va ta ’m irlash ishlarida 
keng ishlatiladi. M oyli b o ‘y o q lar obyektga q u y u q ezilgan h o latd a
yoki ishlatishga tayyor h o la td a keltiriladi. Q u y u q b o ‘y o q q a a lif yoki 
e m u ls iy a li s u y u ltir g ic h q o ‘s h ib k e ra k li q o v u s h q o q lik k a c h a
suyultiriladi.
M oyli b o ‘y o qlar dev o rlarin in g u n c h a k atta b o ‘lm agan joylariga 
tekis u z u n d astali c h o ‘tk a la r yoki m o ‘ynali valiklar bilan beriladi. 
(2 9 -ra sm ).
74

---

B o ‘y o q p u r k a g i c h l a r d a n f o y d a l a n i l g a n d a is h u n u m i
4 0 0 —500 m 2/s o a tg a y etad i. B o‘yash v a q tid a b c /y o q p u rk a g ic h
kallagini b o ‘yaladigan yuzadan 20—30 sm m asofada tu tish , b o ‘yoq 
o q im in i esa yuzaga p e rp e n d ik u la r y o ‘n altirish kerak.
O d a td a , y u z a la r v e rtik a l va g o riz o n ta l p o lo s a la r b o ‘ylab 
b o ‘yaladi. Yuza b ir tekis b o ‘yalishi u c h u n keyingi polosa oldingisini 
3—4 sm qoplashi lozim .
T a x ta d a n va y o g ‘o c h q irin d ili p lita la rd a n yasalgan p o lla r, 
devorlar m oyli b o ‘yoqlar bilan b ir nech a q atlam qilib c h o ‘tk alar, 
v a lik la r ( 3 0 -ra s m ) va p n e v m a tik d a s ta k i b o ‘y o q p u rk a g ic h la r 
(3 1 -rasm ) va m axsus q u rilm a bilan b o ‘yaladi.
Parket pollarga, odatda, loklar (G F -2 5 7 , PF-231 va U R - 19) 
qoplanadi. Lok surtishdan oldin pol silliqlanadi va changdan tozalanadi.
M etall konstruksiyalarni korroziyadan him oya qilish u c h u n
u la r m o y li b o by o q la r, G F -2 3 0 va P F -1 1 5 p e n ta fta l e m a lla ri, 
N S -1 3 2 К nitrogliftal em ali, E -40 va E-41 epoksid sm olalari, 
perxlorvinil em a lla r, XSE xlorsulfoetilen em allari, A A -177 b itu m
em allari, to sh k o ‘m ir loklari va boshqa b o lyovchi tark ib la r bilan 
b o ‘yaladi.
B o ‘y o qlar qovushqoqlikni tegishlicha t o ‘g ‘rilab c h o 4 k a la r va 
b o ‘y o q p u r k a g ic h la r y o r d a m id a b e r ila d i. M e ta ll t m b a l a r n i , 
ra d ia to r la r n i b o ‘y a s h d a m ax su s m o s la m a la rd a n fo y d a la n ila d i 
(32, 3 3 -rasm lar).