Tarbiya: muammo, yechim

 
koordinatsiya,
 
stereotip,
 
gigiyena,
 
fiziologiya, 
funksiya, organizm, refleks, nevroz. 
Jismonan sog‘lom, aqlan rivojlangan, terang fikirli yoshlarni tarbiyalash xar bir pedagogning 
eng oliy vazifalaridan biridir. O‘qituvchining vazifasiga o‘quvchilarga ta’lim bilan birgalikta 
tarbiya berish va xar bir berilgan vazifani o‘z vaqtida bajarishga o‘rgatish yotadi. Ta’lim 
samaradorligini oshirishda o‘quvchilarning kun tartibini to‘g‘ri tuzish va unga amal qilishni 
o‘rgatish ijobiy natijaga erishishga olib keladi. O‘quvchilarda kun tartibini to‘g‘ri shakllantirish 
vaqtni to‘g‘ri taqsimlashga, tartibli bo‘lishga o‘rgatadi. Kun tartibini tuzish va unga amal qilishni 
boshlang‘ich sinfdan boshlash “kun tartibi” shartli refleksni vujudga keltiradi. Kun tartibi inson 
shaxsiy gigiyenasining asosiy tarkibiy qismi bo‘lib, u to‘g‘ri ovqatlanish, dam olish, ta’lim olish 
kabi qator tarkibiy qismlarni o‘z ichiga oladi. Bugungi kungacha o‘quvchilarda sog‘lom turmush 
tarzini shakllantirish bo‘yicha qator ilmiy tadqiqotlar olib borilgan, kun tartibini shakllantirish 
bo‘yicha esa ilmiy-tadqiqotlar olib borilmaganligi ushbu yo‘nalishda ilmiy-tadqiqot olib borishni 
taqoza etadi. Ayniqsa, bu jarayonni maktab o‘quvchilarining boshlang‘ich sinflarida olib borilishi 
bolada yoshligidan tartib-intizomlilik va ma’suliyatlilik kabi xislatlarning paydo bo‘lishiga olib 
keladi. 
Adabiyotlar va metodlar 
To‘g‘ri tuzilgan kun tartibi o‘quvchining kun bo‘yi bajaradigan asosiy faoliyatini 
tartiblashtiradi, aqliy va jismoniy mehnatni, vaqtida ovqatlanishni, badan tarbiya qilishni, dam 
olishni to‘g‘ri olib borishga imkoniyat yaratib beradi. Kun tartibidagi ertalabki badan tarbiya 
bolaning uyqusini qochirib, o‘quv faoliyatiga tez kirishib ketish imkon beradi, asab tizimi tonusini 
oshirib, ichki azolar, ayniqsa, yurak tomirlar tizimi ishini yaxshilab, bolani tetiklashtiradi va ancha 
irodali bo‘lishga yordam beradi. 

---