O„zbekiston respublikasi oliy va o„rta maxsus ta‟lim vazirligi toshkent moliya instituti “moliya” kafedrasi

 
Byudjet strategiyasi
–
ijtimoiy va iqtisodiy strategiya belgilab 
bergan uzoq istiqbolga mo‘ljallangan va yirik ko‘lamdagi 
vazifalarni bajarishga qaratilgan bo‘lib, u rivojlanishning asosiy 
konsepsiyalarini ishlab chiqish, byudjet munosabatlarini tashkil 
etishning umumiy tamoyillarini ishlab chiqishni, uzoq muddatga 
mo‘ljallangan rivojlanish istiqbollarini belgilashni ko‘zda tutadi.
 
 
Byudjet taktikasi
–
strategiya belgilab bergan 
vazifalarni jamiyat rivojlanishining aniq bosqichida va 
aniq sharoitlarida moliya-byudjet munosababatlarini 
tashkil etish usullari orqali amalga oshiradi. 
 

---

51 
aniqlab, moliya-byudjet munosabatlarini tashkil etish shakllari va usullarini o‗z 
vaqtida o‗zgartirish yo‗li bilan strategiya belgilab bergan vazifalarni qisqa muddat 
ichida, eng kam xarajatlar bilan amalda bajaradi. 
 
5.2. Mustaqillik yillarida O„zbekiston Respublikasi byudjet siyosatining 
rivojlanish bosqichlari 
 
O‗zbekiston o‗zining davlat suverenitetini e‘lon qilib, mamlakatni inqiroz 
holatidan olib chiqish, iqtisodiyotni barqarorlashtirish, iqtisodiy va siyosiy jihatdan 
mustaqil, qudratli, rivojlanib boruvchi, ko‗p qirrali demokratik davlat yaratish 
dasturini belgilab oldi. Shu nuqtai nazardan, O‗zbekiston davlat byudjetining tarixiy 
jihatdan juda qisqa, lekin yosh mustaqil davlat uchun sermazmun, serqirra davrdagi 
rivojlanish bosqichlari boshlandi. Respublika hukumati tomonidan iqtisodiyotdagi 
tarkibiy o‗zgarishlarning ustuvor yo‗nalishlari va bozor mexanizmlarini ishga 
tushirish choralari ko‗rildi, natijada qator moliyaviy institutlarning samarali faoliyati 
ta‘minlandi. 
Respublikaning davlat byudjetiga uning ichki daromadlari jalb qilindi va ular 
1991-yilgacha bo‗lgan sobiq Ittifoq davlat byudjetidan ajratilgan transfertlar 
summasidan oshib ketdi. Qat‘iy moliyaviy cheklashlarning qo‗llanilishi natijasida 
davlat byudjetining daromadlari, xarajatlari va taqchilligi hajmi YaIM dinamikasiga 
muvofiq ravishda tartibga solib turildi. Ijtimoiy sohaga xarajatlarning o‗sish sur‘atlari 
umumiy xarajatlarning o‗sish sur‘atlariga bog‗liq bo‗ldi, ya‘ni O‗zbekistondagi bozor 
islohotlari mamlakat byudjetiga, uning xarajatlar tarkibi va tuzilishiga o‗z ta‘sirini 
ko‗rsatdi.
O‗zbekiston Respublikasining davlat byudjeti o‗z rivojlanish jarayonida 
quyidagi bosqichlarni bosib o‗tdi: 
