Formula va funksiyalar

·
Avtotuldirish markеrini sakkiz yachеyka pastga olib utish.

---

Microsoft
Excel
elektron
jadvali
yordamida
misollar
yechish. 
Reja 
1.
Ustunlar
va
satrlar
bilan
ishlash
2.
Hisoblovchi 
1. Ustunlar va satrlar bilan ishlash 
Agar tenglama yacheyka yordamida belgilangan bo’lsa, biz jadval tarzda huddi shunday 
ish-harakatini qatorlar va ustunlar boylab katakning pastki-o’ng burchak tugmasini bosish va 
yacheykani qator va ustun boylab surish yordamida ko’paytirishimiz mumkin[A-1, 24-bet]
5 
(Rasm-3.1). 
Rasm 3.1. Umumiy ko’rinish. Qator guruhlarini nomlashi. 
5
Introduction to Software for Chemical engineers. Mariano Martín Martín. CRC Press is an 
imprint of the Taylor & Francis Group, an information business. London, New York. 2010. 
13

---

Rasm-3.2. Formulalar qo’llanilishi. 
Bir qancha funksiyalar mavjud. Bular: trigonometriklar (SIN, COS, TAN, ACOS, va 
boshqalar), statistikalar (MEAN (o’rta), AVERAGE (o’rtacha), t-test (t-sinov(), arifmetik (SUM, 
ROUND, LOG, LOG10), mantiqiy, (IF (balki) FALSE (hato) va boshqalar), yozuvlar, 
ma'lumotlar bazasi va axborot. Kerakli vazifasini topish va undan qanday foydalanishni o'rganish 
maqsadida, foydalanuvchi formula satri (f
x
) tugmasini bosishi kerak yoki muqobil ravishda 
formulalar menyusi orqali harakatlantirishi lozim. Foydalanuvchi belgilangan joydagi vazifani 
qo'lda kiritishi yoki menyuda funksiya tugmasiga bosib misollar bilan yordam menyusiga kirishi 
va fuknsiyalardan bosqichma-bosqich foydalanishi mumkin (3.2 rasm). 
Formula MS Excelda tanishtirilganda, u hisoblar yozilgan ma’lumotnoma katak deb 
emas balki turli kataklarning qator hisoblari sifatida tushuniladi; shu sababdan, formulani boshqa 
kataklarga nusha ko’chirish orqali u koordinasiyalar tizimini o’zgartirib yuboradi(rasm-3.2.) 
Agar biz katakchani B3ga sursak, ish-harakati quyidagicha bo’ladi 
Agar biz katakchani A4ga sursak, A4dagi ish harakati quyidagicha bo’ladi 
Ba’zan yacheykalar orasidagi hisoblar doimiy bo’lgan o’lcho’vlardan tashkil topadi, shu 
sababdan, ko’plab kataklardan formulalarni ko’chirganimiz sababli ushbu kataklarga 
ma’lumotnoma tez harakatlanishi maqsadga muvofiq bo`lmaydi, chunki ushbu katakni 
to’g’rilash maqsadida, biz “$” dan foydalanishimiz kerak. Biz “$” ni har qanday harf yoki 
raqamdan avval ycheyka malumotnomasi tez harakatlanmasligini ta’minlash maqsadida 
formulani boshqa kataklarga ko’chirayotganda undan avvalgi belgini ishlatamiz. Shunday qilib, 
agar ish-harakat A3=B1+B2 va B1da o’zgarmas parameter xosil bo`ladi.[A-1, 25-bet]
6 
6
Introduction to Software for Chemical engineers. Mariano Martín Martín. CRC Press is an 
imprint of the Taylor & Francis Group, an information business. London, New York. 2010. 
14

---

Bunga qo’shimcha tarzda, biz B1 katakni istagan nom bilan atashimiz mumkin, masalan 
“doimiy”, va hisobni quyidagicha ta’riflashimiz mumkin bo’ladi: 
Agar biz ekranda ko’rishni yoki kataklarda bir katta jadval ichida bir- biridan uzoqda joylashgan 
holatda ko’rishimiz mumkin. 
Rasm-3.3. Sahifalarni bo`lish buyrug`i. 
Yuqori o’ng qol taraf va pastki o’ng qo’l tarafda biz shuni ko’rishimiz mumkin. 
Ularni shunchaki vertikal yo’nalishda markazga surish orqali biz sahifamizni 2x2ga bo’lishimiz 
mumkin. Bu ayniqsa katta hajmdagi ma’lumot bilan ishlaganda ustun va qatorlarni ushbu yo’l 
orqali bo’linganda bir ekranda ko’rinmasligi mumkinligi sababli foydalanuvchi ularni visual 
tarzda solishtirishi uchun foydalidir. (rasm-3.3) 
Qator va ustunlarni kiritish: 
Sinqonchaning chap tugmachasini ishlatgan holda, biz ustun va qatorlarni kiritish va 
avvalgi qator va ustunlarning tarkibini joyini o’zgartirish imkonini beruvchi dialog oynasini 
ko’ramiz. 
Format: 
Raqamlarning doimiy soni , daraja, old ko’rinish, va turning ilmiy qaydlari qo’llanilishini 
ta’minlay olish uchun muxim sanaladi.