Navoiy kon-metallurgiya kombinati navoiy davlat konchilik instituti "avtomatlashtirish va boshqaruv"

7. Yerga ulagichni o‘rnatish. umumiy talablar (2 soat) 
Himmoyalab yerga ulash, qo`llanilishi va ish tamoili. Yerga ulovchilarni turlari.
Yerga ulagichlar. Yerga ulovchi o`tkazgichlar. Elektr uzatish tarmog‘ida erga 
ulagichlarni o‘rnatish 
8. Elektr himoya vositalarining turlari, ularga qo’yiladigan talablar va 
foydalanish qoidalari (2 soat) 
Qoidalarning maqsadi va qo‘llanilishi.Himoya vositalaridan foydalanish tartibi. 
Umumiy nizomlar.Himoya vositalarini saqlash tartibi.Himoya vositalari holatini nazorat 
qilish va ularning hisobini olib borish. Himoya vositalaridan foydalanishning umumiy 
qoidalari. 
Amaliy mashg`ulotlarning ro`yxati (32soat) 
1.
Elektr tokidan shikastlangan va boshqa baxtsiz hodisaga uchraganlarga birinchi
yordam berish yo`llari (4 soat); 
2.
Ishlab chiqarishda baxtsiz xodisalarni tahlil qilish uslublari va jarohatlanish 
ko`rsatkichlarini aniqlash (4 soat) ; 
3.
Ishlab chiqarishda baxtsiz hodisalar oqibatida yuzaga kelgan iqtisodiy zararning 
hisobini tahlil qilish (4 soat); 
4.
Naryad va farmoyish berish. (4 soat); 
5.
Naryad-ijozatni to`ldirish yo`llari (4 soat); 
6.
Ishlab chiqarish jarayonida nollashtirishni hisoblash (4 soat); 
7.
Yerga ulagichni o`rnatish yo`llari (4 soat); 
8.
Himoyalovchi yerga ulash qurilmalarni hisoblash (4 soat); 
Amaliy mashg`ulotlarini tashkil etish bo`yicha tavsiyalar 
Amaliy mashg`ulotlarda talabalar ishlab chiqarishda baxtsiz hodisalarni tahlil qilish 
uslublari va jarohatlanish ko`rsatkichlarini aniqlash, baxtsiz hodisalar oqibatida yuzaga 
kelgan iqtisodiy zararning hisobini tahlil qilish, nollashtirishni hisoblash, himoyalovchi 
yerga ulash qurilmalarni hisoblash, hamda statik elektr zaryadlari xavfliligi ko`rsatkichlarini 
aniqlash kabi masalalar bo`yicha amaliy ko`nikmalarni hosil qiladilar. 
Amaliy mashg`ulotlarni tashkil etish bo`yicha kafedra professor-o`qituvchilari 
tomonidan uslubiy kursatmalar va tavsiyalar ishlab chiqiladi. Unda talabalar ma’ruza 
mavzulari bo`yicha olgan bilimlarini amaliy masalalar yechish orqali ko`nikmalarga 
aylantiradilar. SHuningdek, darslik va o‘kuv kullanmalarni uzlashtirish asosida talabalar 
bilimlarini mustaxkamlashga erishish, tarqatma materiallardan foydalanish, ilmiy maqolalar 

---

194 
va tezislarni chop etish orqali talabalar bilimini oshirish, masalalar yechish, mavzular 
bo`yicha; ko`rgazmali qurollar tayyorlash va boshqalar tavsiya etiladi.