Oʻzbekiston respublikasi oliy va oʻrta-maxsus ta‟lim vazirligi samarqand davlat universiteti ximmatov ibodilla, abduraxmanov muxtor

 
Tarmoq xavfsizligini nazorat qilish vositalari
Zamonaviy axborot - kommunikatsiyalar texnologiyalarining yutuqlari 
himoya uslublarining bir qator zaruriy instrumental vositalarini yaratish imkonini 
berdi.
Axborotlarni himoyalovchi instrumental vositalar deganda dasturlash, 
dasturiy - apparatli va apparatli vositalar tushuniladi. Ularning funksional 
toʻldirilishi xavfsizlik xizmatlari oldiga qoʻyilgan axborotlarni himoyalash 
masalalarini yechishda samaralidir. Hozirgi kunda tarmoq xavfsizligini nazorat 
qilish texnik vositalarining juda keng spektri ishlab chiqarilgan.
 
Nazariy savollar:
1.
 
Axborot xavfsizligi maqsad va vazifalari nimadan iborat? 
2.
 
Axborot xavfsizligining asosiy tushunchalari lug„atini tuzing. 
2.
 
Predmetning asosiy tushunchalarini ta‟riflab bering;
 
3.
 
Axborotlarga nisbatan xavf-xatarlarni tasniflab bering;
 
4.
 
Qaysi tarmoq xavfsizligini nazorat qilish vositalarini bilasiz?
5. Axborotlarga nisbatan xavf-xatarlarga misollar koʻrsating? 
6. Tashkilot va muassasalarda axborotlarga nisbatan xavf-xatarlardan koʻrilgan 
zararga misollar koʻrsating? 
7. Ma‟lumotlarga ruxsatsiz kirishda virusdan qanday foydalanish mumkin? 

---

22 
1.3 RUXSATLARNI NAZORATLASH. IDENTIFIKATSIYA. 
AUTENTIFIKATSIYA. AVTORIYAZATSIYA. 
 
Reja:
1. Autentifikatsiya va identifikatsiya usullari 
2. Ruxsatlarni nazoratlash 
3. Hujumlarni aniqlash tizimlari 
 
Tayanch iboralar: 
Identifikatsiya, autentifikatsiya, avtorizatsiya, parol, 
biometrik xususiyat, ruxsatlarni nazoratlash, mandatga asoslangan model, 
diskretsion model, Bella-La-Pudula modeli, hujumlarni aniqlash tizimlari, 
ruxsatlar matritsasi.