Oʻzbekiston respublikasi oliy va oʻrta-maxsus ta‟lim vazirligi samarqand davlat universiteti ximmatov ibodilla, abduraxmanov muxtor

1. Joʻnatuvchining qalbaki manzili
.
Qabul qilingan xatni e-mail manzili 
aniqligiga toʻliq ishonch qosil qilish qiyin, chunki xat joʻnatuvchi oʻz manzilini 
qalbakilashtirishi mumkin.
2. 
Xatni 
qoʻlga 
kiritish.
Elektron 
xat 
va 
uning 
sarlavhasi 
oʻzgartirilmasdan, shifrlanmasdan joʻnatiladi. Shu bois, uni yoʻlda qoʻlga kiritish 
va mazmunini oʻzgartirishi mumkin.
3. Pochta «bomba»si.
Pochta tizimiga koʻplab elektron xatlar joʻnatiladi, 
natijada tizim ishdan chiqadi. Pochta serverining ishdan chiqish holatlari 
quyidagilardir:
-
disk toʻlib qoladi va keyingi xatlar qabul qilinmaydi. Agar disk tizimli 
boʻlsa, u holda tizim tamomila ishdan chiqishi mumkin;
-
kirishdagi navbatda turgan xatlar sonining oshib ketishi natijasida keyingi 
xatlar umuman navbatga qoʻyilmaydi;
-
olinadigan xatlarning maksimal sonini oʻzgartirish natijasida keyingi xatlar 
qabul qilinmaydi yoki oʻchiriladi;
-
foydalanuvchiga ajratilgan diskning toʻldirilishi natijasida keyingi xatlar 
qabul qilinmaydi va diskni tozalab boʻlmaydi.
4. 
“Qoʻrqinchli” (noxush) xat
.
Internet orqali olinadigan elektron 
xatlarning umuman noma‘lum shaxslar tomonidan joʻnatilishi va bu xatda 
foydalanuvchilarning shaxsiyatiga teguvchi soʻzlar boʻlishi mumkin.
 
Elektron pochtani himoyalash
Yuqorida keltirilgan xavflarga nisbatan quyidagi himoyalanish usullari ishlab 
chiqilgan:
-
qalbaki manzildan himoyalanish, bu holda shifrlangan elektron imzolarni 
qoʻllash taklif qilinadi;
-
xatni qoʻlga kiritishdan himoyalanish, bu holda xabarni yoki joʻnatish 
kanalini shifrlash taklif qilinadi.
-
ushbu himoyalash usullari bevosita qolgan xavflarning ulushini kamaytiradi.