Rо‘ziyev Otabek Zokir о‘g‘li

 
- хизматлар кўрсатиш 
- хизматлар учун тўловлар

 
3.2 – расм. Қишлоқ хўжалиги инфратузилмаси субъектлари ва фермер хўжаликлари ўртасидаги ўзаро 
иқтисодий ва ҳуқуқий муносабатлар тизими 
Олиб борилган тадқиқотлар шуни кўрсатмоқдаки, инфратузилма субъектлари нафақат фермер 
хўжаликлари билан иқтисодий ва ҳуқуқий алоқаларга киришади, балки ўзаро ҳам муносабатда бўлишади. Мисол 
учун, молиявий таъминот хизмат турлари фермер хўжаликларини молиявий жиҳатдан таъминлашга қаратилган чора 
– тадбирларни амалга ошириш билан бир вақтда қишлоқ хўжалиги инфратузилмасини ҳам молиявий жиҳатдан 
таъминлаб туради ва ўзаро иқтисодий алоқага киришади. Буни биз бошқа хизмат кўрсатиш субъектлари фаолиятида 
ҳам кўришимиз мумкин, яъни моддий таъминот, информацион таъминот ва реклама хизмат турларида ва ҳоказо. 
Қишлоқ хўжалиги инфратузилмаси субъектлари ва фермер хўжаликлари ўртасидаги иқтисодий 
муносабатлар қуйидагилардан иборат: 
–
шартномавий муносабатлар; 
–
солиқ тизимидаги муносабатлар; 
–
молиялаштириш ва инвестиция жалб қилиш соҳасидаги муносабатлар; 
–
суғурта тизимидаги муносабатлар; 
–
моддий – техник таъминот тизимидаги муносабатлар. 
Ҳуқуқий муносабатларга фермер хўжаликлари ва инфратузилма субъектлари ўртасидаги ўзаро 
мажбуриятлари, ҳуқуқлари, жавобгарлиги ва ушбу муносабатларини ҳуқуқий-меъѐрий ҳужжатларда акс этганлиги 
билан характерланади. 
Шартномавий муносабатлар хизмат кўрсатувчи ва фермер хўжаликлари ўртасидаги иқтисодий 
муносабатларнинг асосини ташкил этади ҳамда фермер хўжаликлари пахта, ғалла, мева, сабзавот, гўшт, сут ва бошқа 
қишлоқ хўжалиги маҳсулотлари ишлаб чиқаришида ҳамда уларни истеъмолчиларга етказиб бериш жараѐнида 
инфратузилма субъектлари билан, яъни моддий–техника таъминот, сервис хизмати, тайѐрловчи, қайта ишловчи ва 
бошқа хизмат кўрсатувчи ташкилотлар билан ташкил топадиган муносабатлардан иборат. 
Тадқиқотларимиз кўрсатишича, қишлоқ хўжалиги инфратузилма субъектлари билан фермер хўжаликлари 
ўртасидаги шартномавий муносабатлардаги муаммолардан бири ўзаро мажбуриятларнинг кўрсатилган муддатда 
бажарилмаслигидир, яъни бир томондан, фермер хўжаликларида қишлоқ хўжалиги инфратузилмасининг 
сусткашлиги билан контрактация шартномалари вақтида талаб даражасида бажарилмаслик ҳолатлари мавжуд бўлса, 
иккинчи томондан эса, фермер хўжаликлари кўрсатилган хизмат тури учун инфратузилма ташкилотларига ўз вақтида