M. F. Ziya yeva, G. X. Ma VL yano va ginekologiya

N U Q S O N L A R I
Jin s iy a ’z o l a r turli e m b r i o n a l k u r ta k la r d a n rivojlangan. 
M a s a la n , b a c h a d o n , u n in g naylari va q i n n in g talay g in a qismi 
M y u lle r y o 'lla r id a n , t u x u m d o n — e m b r io n a l b u y ra k la r bilan 
y o n m a - y o n y o t a d i g a n j i n s iy b o g ‘l a m l a r d a n , ta s h q i ji n s iy
a ’z o la r — t a n a n i n g pastki qism id a g i teri q o p la g ic h i va siydik- 
tan o sil kav a g id a n ta ra q q iy etadi.
57

---

M a ’lu m ki, o n a q o rn id a g i h o m i la rivojlanishining turli d avr- 
larida differensiyalanish jaraiyonlari r o ‘y b e r a d i, sh u j a r a y o n la r
tufayli e m b r i o n uzil-kesil sh a k lla n a d i.
H o m i l a n i n g shakllan ish i va riv o jlan ish id a to ^ q im a la rn in g
d i f f e r e n s iy a la n is h i b u z ils a , ji n s iy a ' z o l a r b i r - b i r i d a n a jra b
qolishi m u m k in .
S iy d ik -ta n o sil siste m a sid a a y r im q is m la r n in g q o ‘shilib va 
bitib ketm asligiga t o ‘q im a l a r n i n g b a ’z a n o ‘s m a y qolishi sab a b
boNishi m u m k in . O n a q o rn id a g i h a y o ti d a v r id a va tu g 'ilg a n d a n
keyin yalligManish ja ra y o n la ri sababli b o ‘s h liq la r d e v o rla rin in g
yo p ish ib qolishi va b itib ketishi, q a t o r h o lla r d a e m b r i o n d a
m o d d a l a r a l m a s h i n u v i n i n g
b u z i l i s h i , j u m l a d a n ,
i c h k i
sekretsiya bezlaridagi o ‘zg a rish la r tufayli rivojlanish t o ‘xtab 
qolishi m u m k in .
Jinsiy a ’z o la r o n a q o m i d a y o q n o t o ‘g ‘ri rivojlanishi m u m ­
kin, x u su s a n , e n d o k r in kasalliklar: d ia b e t, g ip e r- g ip o tire o z , 
g e n e tik o m illa r , x r o m o s o m a l a r a b b e ra tsiy a sin in g tash q i sh a ro it 
t a ’sirida buzilishi, toksik m o d d a la r , pestisid la r va kim yoviy 
p re p a r a tla r bilan z a h a rla n is h i, c h e k is h , ichkilik ichish, turli 
y u q u m li kasalliklar, bru tselly o z, p a r o tit, q iz ilc h a , to k s o p la z - 
m o z , g rip p , listerioz, o rn ito z , o n a va h o m i la o ‘rtasidagi rezus 
fa k to r n in g m o s kelmasligi h a m j i d d iy sab a b b o i a d i . O n a d a g i 
h o m ila d o r lik n in g 8 —9 h afta sid a n b o s h la b h o m i la n in g a ’zolari 
va yoMdoshi s h a k lla n a b o sh la y d i, s h u d a v r d a e m b r i o n turli 
t a ’sirlarga d a r ro v b e r ilu v c h a n boMadi, s h u n g a k o ‘ra u n in g turli 
a ’z o va s iste m a la rid a n u q s o n la r v u ju d g a kela boshlaydi.