M. F. Ziya yeva, G. X. Ma VL yano va ginekologiya

G in e k o lo g ik b em o rlarn in g rejim i
G i n e k o l o g i k k asa llik lar b ila n o g ‘r ig a n b e m o r l a r
turli 
o q ib a tla r kelib c h iq is h in in g oldin i olish m a q s a d id a m u a y y a n
rejim ga rioya qilishlari lozim . Ayol jin siy a ’z o la r in in g y u q u m li 
kasalliklarida, u m u m i y o ‘rn a tilg a n re jim g a (o v q a tla n ish rejimi, 
d a m o lish, u y q u , nerv sistem asi va q o n a y la n ish a ’zolari 
faoliyatiga e ’t i b o r b e rish va h o k a z o ) s h u n in g d e k , m a x s u s re­
j i m g a rioya qilish ta la b etiladi. Bu rejim jin s iy h a y o tg a , q o rin
ichidagi b o s im v a q o ‘s h n i a ’z o la r (ic h a k va siydik -tan o sil 
a p p a r a t i )
n in g h o l a t i g a ta a l l u q l i d ir . Y u q u m l i g i n e k o l o g i k
k a sa lliklarning k o ‘pchiligi s o ‘z a k k a a l o q a d o r b o ‘lgani u c h u n
m a v ju d yallig‘la n is h j a r a y o n la r id a g in a e m a s , siydik c h iq a r ish
k ana li yoki q in shilliq pardasi yallig‘la n g a n in i k o ‘rsatuvchi 
b o s h la n g ‘ich belgilar p a y d o boM ganda h a m b u n d a y b e m o r la r
jin siy a lo q a qilishi ta q iq la n d i. T e g is h lic h a ra tsio n al d a v o la n ish
b ila n b irg a , u m u m a n jin s iy a l o q a d a b o N m a slik o rq a lig in a
205

---

spetsifik in fe k siy a n in g b a c h a d o n g a , t u x u m d o n la r g a va c h a n o q ­
n in g q o r in pard asig a ta rq a lish ig a y o ‘l q o ‘y m a slik m u m k in .
Q o r i n ichidagi b o s im n i o sh irib y u b o r a d ig a n ish lar ( k u c h a -
n is h , o g ‘ir n a r s a la rn i k o ‘ta r is h ) n i b ajarish yalligNangan a ’z o -
la rn in g o ‘rn id a n k o ‘c h is h ig a va q o n a y la n is h in in g sh u ta riq a
b u z ilishiga , o g ‘riq tu rish ig a s a b a b boMadi. Kasai a ’z o n i e h tiy o t 
qilish m a q s a d i d a g i n e k o lo g ik b e m o r l a r m e h n a t i n i ta rtib g a
solish, z a r u r boMsa, u la rn i yo tq izib q o ‘yish kerak. K a r a v o td a
y o tav erish h a m o r g a n iz m n i b o ‘sh a sh tirib y u b o ra d i. M u s k u lla r 
b ila n b a ja r ila d ig a n ish ( h a t t o o d d i y s a y r qilish ) u m u m i y
t o n u s n i osh irish i m u m k in .
U m u m i y t o n u s o s h g a n d a o rg a - 
n iz m d a g i b a r c h a ja r a y o n l a r j a d a lr o q k e c h a d i. S h u n d a y e k a n , 
h a r b ir b e m o r g a u n i n g kasali, tu r m u s h ta rz in i e ’tib o rg a olib 
a lo h id a y o n d a s h is h zarur.
O d a t d a , g i n e k o l o g i k b e m o r l a r i c h a k fu n k s iy a s i b u z il-
g a n lig id a n n oliydilar. K o ‘p b e m o r l a r ich q o tish i o d a t boMib 
q o lg a n in i a ytishadi. K u c h a n g a n d a o g ‘riq tu r is h id a n , s h u n i n g ­
d e k , yalligMangan a ’z o la r n in g siljishidan q o ‘rqib h o jatg a k a m
b o ris h h a m ich q o tis h ig a s a b a b boMadi. Ich b o ‘s h a tilg a n d a
yalligMangan a ’z o la r j o y i d a n siljiydi.
I c h n i y u r i s h t i r i b t u r i s h j u d a m u h i m d i r . A m m o surgi 
d o r ila r ichish h a m i s h a n atija b e r a v e r m a y d i.
K a s a l x o n a d a y o t g a n g in e k o lo g ik b e m o r l a r n i n g u m u m i y
gigiyena rejimi s h u n d a n iborat: qo v va tashqi jinsiy a ’zolardagi 
tu k qirib ta sh la n a d i, tash q i jinsiy a ’z o la r va a n u s sohasi (h a r
kuni ertalab va k e c h q u r u n ) yuviladi, m o n e lik boMmasa — h a r
kuni u m u m i y v a n n a q abul qilin a d i, k iy im - b o s h m u n t a z a m
ra v ish d a a lm a s h tir ib tu rila d i ( b e m o r n i n g tagiga y o z ila d ig a n
c h o y s h a b h a r ku n i, q i n d a n k o ‘p ajra lm a kelg an d a esa, za ru ra tg a 
q a ra b alm ashtirilishi lo zim ), so ch sinch ik lab tekshirib turiladi.