M. F. Ziya yeva, G. X. Ma VL yano va ginekologiya

Profilaktikasi. 
E n d o m e t r i y yallig‘la n ish in i, h a r xil g o r m o ­
nal b u z ilish la rn i o ‘z v a q tid a a n iq la b , t e z d a d a v o la sh ; p ro fila k - 
tika ishlarini o ‘z v a q tid a n a fa q a t ay o llar, balki e r k a k la r o ra sid a
h a m olib b o ris h ; a y o lla r o r a s id a h a r 6 o y d a m u n t a z a m
g in e k o lo g ik te k sh iru v la rn i o ‘tkazish.
10-B O B .
X O T I N -Q I Z L A R J I N S I Y A ’Z O L A R IN IN G
SHIKASTLARI
Jin siy a ’z o la r n in g shikastlari g in e k o lo g iy a a m a liy o tid a k o ‘p 
u c h r a y d i . T u g ‘u r u q n i n g n o t o ‘g ‘ri o lib b o r i l i s h i , y iq ilis h , 
u rilis h , to s s u y a g in in g sin ish i o q i b a t i d a ich k i a ’z o l a r n i n g
sh ik astlan ish i, kesilish, yirtilish, q u r o l - a s la h a l a r d a n y a ra la n ish , 
q o 'p o l jin siy a lo q a tufayli ichki va ta s h q i jin s iy a ’z o la r n in g
shikastlan ish i s h u la r j u m la s id a n d ir . A y o lla r jin s iy a ’z o la r in in g
shikastlari quyidagi tu rlarg a b o l i n a d i :
1. T a sh q i jin siy a ’z o la r va q in n i n g shikastlari.
2. B a c h a d o n shikastlari.
3. O q m a yaralar.
Tasnifi. 
K eltirib c h iq a r u v c h i sab a b la rg a k o ‘ra 
sh ik astlar 
q uyid ag i g u ru h la r g a boMinadi:
1. 
B eg o n a n a r s a la r kirishi n atijasida sh ikastlanish.
2. Jinsiy a ’z o la r n in g yangi shikastlari:
— jin siy a lo q a g a b o g ‘liq yangi shikastlar;
— jin siy a lo q a g a b o g ‘liq b o 'l m a g a n yangi shikastlar.
— k e s u v c h i, s a n c h u v c h i b u y u m l a r o r q a li y e tk a z ilg a n
shikastlar;
— kuyish.
3. Jinsiy a ’z o la r n in g eski shikastlari va u la r n in g c h a n d iq li 
o ‘zgarishi:
— ora liq va q in ja r o h a t la r i (yirtilishlari);
— b a c h a d o n ja ro h a tla ri.
4. Jin siy a ’z o la r n in g t o ‘m t o q b u y u m l a r d a n sh ik astlan ish i.
5. S h ifo k o rlik m u o la ja s in i n o t o ‘g ‘ri olib b o ris h natijasida 
kelib c h i q q a n shikastlanishlar.
6. S iy d ik —q in va i c h a k —q in o q m a la r i.
Q u y i d a g i
h o l a t l a r d a q i n g a b e g o n a
n a r s a l a r t u s h i s h i
m u m k in :
164

---

— b e m o r g a tib b iy y o r d a m k o ‘rsa tila y o tg a n d a (pessariylar, 
d o k ali va paxtali t a m p o n l a r ) ;
— h o m i la d o r l i k n in g o ld in i o lu v ch i v o sita la r ishlatilganda 
(e rk a k va a y o lla r prezervativi);
— m a s tu r b a ts iy a va h o m ila d o r lik n i t o ‘xtatish m a q s a d id a
q in g a b ir o r b u y u m kiritilsa.
K linikasi. 
O g lriq, jin siy a 'z o l a r d a n q o n ketishi, b a 'z a n
q o 's h n i a 'z o l a r n i n g s h ik a stla n ish i, . q o r in b o 's h lig 'i a ’z o la r in in g
tu s h ib qolishi va in fek sio n asoratlari.
Q in d a g i b e g o n a n a r s a la r g in e k o lo g ik te k sh iru v d a k o 'z g u
va b a r m o q y o r d a m i d a a n iq la n a d i.
D a v o la s h n in g asosiy qism i — bu y o t n a rsa n i olib tash lash , 
d e z in f e k s i y a l o v c h i e r i t m a y o k i b o s h q a a n t i s e p t i k l a r b ila n
c h a y is h d a n iborat.