Тайёрлаш ва уларнинг малакасини оширишни ташкил этиш бош илмий методик маркази

 
таълимни ҳаёт билан боғлашни, онглиликни, 
ўтилганларни такрорлаш, кетма-кетликни ва тизимлиликни таклиф этади. 
Умар Ҳайём
 
билимни чуқур, тушуниб ўзлаштирилиши, мустақил 
ўрганилишини, мустақил фикрий фаолият, ҳаётий воқеликларни ўрганишга доир 
амаллар, жараёнларни кўп марталаб такрорлашга асосий диққат-эътиборни қаратди. 
Алишер Навоий, боланинг ўзига хос хусусиятларига, билим орттириш-га 
интилишининг ривожланганлигига, материалнинг кетма-кетликда тушу-нарли 
баён қилиниши, кишининг хар томонлама камолот топишига асосий эътиборни 
қаратади. 
Бир сўз билан айтганда, улар қуйидагиларга таянишга чақирганлар: 
- таълимнинг илмийлиги; 
- таълимнинг сезиб бўладиганлиги, ҳаётнинг аксланиши сифатида; 
таълимда тизимлилик, кетма-кетлик, кўрсатмалилик (ўрганиладиган предмет ва 
воқеликни тўлиқ ўзлаштирилиши учун барча сезги органларидан фойдаланиш); 
- таълимнинг мустаҳкамлиги; 
-ўқувчиларнинг ёш 
ва ўзига хос, якка ҳолдаги хусусиятлари, 
имкониятларини билиш; 
- ўқувчилар томонидан билимларни ўзлаштиришга онгли ёндошув; 

---

86 
- ўқувчиларга таълим беришда турли фаол шакллар ва услублардан фойда-
ланиш ва шу кабилар. 
Шундай қилиб, IX-XIV асрларда яшаб ижод этган Шарқ олимларининг 
асарларида кўплаб дидактик ғоялар ёритилган ва уларнинг ўзига хос қирралари 
очиб берилган, улар ҳозирги замон педагогикасида, Европа педаго-гикасида, 
айниқса улуғ чех педагоги Я.А.Коменскийнинг ҳаракатлари туфай-ли алоҳида 
тадқиқотлар предметига айланди. У «Буюк дидактика» асарида мактабда 
ўқитиш тизимини амалга оширишда қуйидаги дидактик тамойил-ларга амал 
қилишни тавсия этади: 
- кўрсатмалилик тамойили; 
- онглилик тамойили; 
- изчиллик ва тизимлилик тамойили; 
- машқ қилиш, билим ва малакаларни пухта эгаллаш тамойиллари. 
Бизнинг қўлланмамизда