Metrologiya va elektr

§9.2. Rezistiv o‘lchash o‘zgartgichlar 
Reostatli o‘zgartgichning (9.1-rasm) funksiyasi chiziqli siljish uchun quyidagi 
ko‘rinishga ega: 
 
 
 
 
 
 
    
                                                      
100
 Metrology. Measurement/ Anand K Bewoor - New Delhi: India, 2009. (1-adabiyot, 101-bet) 

---

133 
 
burchak siljish uchun 
 
 
 
 
 
     
       
 
 
bunda  
 
 
 – reostatli o‘zgartgichning to‘la qarshiligi; 
  – uning uzunligi;   – diametr; 
    
 
 – mos ravishda chiziqli va burchakli (radianda) siljish. 
Sim  o‘tkazgichli  o‘zgartgichlarda  chiqish  qarshilik  pog‘onasimon  o‘zgaradi. 
Shu sababli keltirilgan kvantlangan xatolik quyidagiga teng: 
 
  
 
        
 
 
 
       
   
 
 
Siljishni o’lchaydigan reostatli o’zgartgichlar (9.1 - rasm) ko’p hollarda turli 
geometrik  o’lchamlarni,  sathni,  bosimni  va  boshqa  siljishga  keltiriladigan 
texnologik parametrlarni nazorat qilish va boshqarishda qo’llaniladi.
 101
 
 
9.1-rasm. 
Chiziqli reostat o’zgartgichini hisoblashda odatda quyidagilar beriladi: 
o’lchash  diapazoni  0÷1  m;  o’tkazgichning  to’la  qarshiligi,  sezgirligi  va  nisbiy 
xatoligi.