Matematik mazmun standartlari (bilim va ko’nikmalar)
Qisqacha tavsifi: Asosiy matematik tushunchalar va munosabatlar mohiyatini tushunish va ulardan tipik
o‘quv topshiriqlarini bajarishda foydalanish.
Ushbu standartlar o‘quvchilar matematikani o‘rganish orqali nimani tushunishi va nimalarni bajarishga
qodir bo‘lish kerakligini belgilab beradi. Matematikada tushunishning o‘ziga xos belgilaridan biri – bu
o‘quvchining matematik o‘zlashtirish darajasidan kelib chiqqan holda muayyan matematik ifodaning to‘g‘ri
yoki noto‘g‘ri ekani yoki muayyan matematik qoidaning qayerdan kelib chiqishini asoslab berish qobiliyatidir.
Matematik tushuncha mohiyatini tushunish va tipik amallarni bajarish ko‘nikmasi bir xilda muhim bo‘lib, ular
muayyan murakkablik darajasidagi standart topshiriqlar yordamida baholanadi[2].
Matematik mazmun standartlari umumlashgan talablar ko‘rinishida ifodalanib, ular matematikaning
quyidagi bo‘limlarini qamrab oladi (kelgusida ishlatish qulay bo‘lsin uchun bo‘limlar nomi ikki bosh harfi
bilan kodlanadi):
Sonlar va amallar (SA);
Algebra va funksiyalar (AF):
Geometriya va o‘lchashlar (GO‘);
Statistika va ehtimollik (SE);
Matematik analiz asosari (MA) Sonlar va amallar (SA)
1. Sonlar va miqdorlar(kattaliklar) haqida tushunchaga ega bo‘lish,
ularni tasvirlash usullarini va sanoq sistemalarini bilish,
2. Sonlar va kattaliklar o‘rtasida munosabatlarni o‘rnatish va
tushunish hamda matnli masalalarni еchishda qo‘llash;
3. Matematik amallar mohiyatini bilish va ular o‘rtasidagi
munosabatlarni tushunish;
4. Sonlar va kattaliklar ustida hisoblashlarni qiyinchiliklarsiz bajarish,
natijaga tegishli baho berish va ularni chamalash.
Algebra va funksiyalar (AF)
1. Tabiat va jamiyatdagi qonuniyatlar, munosabatlar mohiyatini
tushunish;
2. Funksiyalar va algebraik belgi va timsollar yordamida hayotiy
vaziyatlar va tabiatdagi hodisalarni matematik tilda ifodalash va tahlil qilish, bu jarayonlardagi
o‘zgaruvchilar orasidagi munosabatlarni matematik nuqtai nazardan talqin qilish;
3. Miqdoriy munosabatlarni tushunish va ularning matematik modelini tuzish hamda ulardan
foydalanish;
4. Chiziqli, kvadratik, ratsional, irratsional, ko‘rsatkichli (eksponensial), logarifmik, darajali va
trigonometrik tenglamalar, tengsizliklar va ularning sistemalarini еchishda standart еchish metodlarini qo‘llay
olish hamda еchimlarni ko‘rgazmali ifodalash;
5. Algebraning asosiy tushunchalari, formulalari, g‘oyalari va metodlarini bilish va ulardan masalalar
еchishda foydalanish [5].
Do'stlaringiz bilan baham: |