Texnologiya umumiy o‘rta ta’lim maktablarining 5-sinfi uchun darslik

gruntovkalash
deyiladi. 
Duradgorlik pardoz ishlarida moyli, lokli va 
nitrolokli grunt lar ish latiladi. 
2. Sirtlarni silliqlovchi asboblar.
Sirtlarni 
silliqlash ishlari sirtlarga shpak 
lovka surtish, 
gruntovka qilishdan oldin va keyin bajarilishi 
mumkin. Shpaklovka surtish va gruntovka qilishdan 
oldin olib boriladigan silliqlash ishlari mushranda bilan randa langan sirtlarni qirgich 
yoki jilvir qog‘oz yordamida qirishdan iborat.
Sirtlarni qirish qirgich yordamida bajariladi (44-rasm). Qirish yo g‘och tola-
larining о‘sish yо‘nalishi bо‘yicha olib boriladi. Aks holda qirgich yog‘och 
tolalarini kо‘chirib chiqaradi va sirtning silliqligini buzadi.
Oddiy qirgich Elektr qirgich
Ish jarayoni
44-rasm.
Qirgich turlari.

---

40
40
pemza
– och sariq rangli, yengil, g‘ovak, qattiq toshdir. Pemza shpaklovkalangan 
va bо‘yalgan sirtlarni quruqligicha va namlab silliqlash uchun ishlatiladi (45-rasm).
3. Lok va bо‘yoqlar.
Pardozlashning sо‘nggi bosqichi loklash va bо‘yashdan 
ibo rat. Bu yо‘l bilan pardozlash materialining tiniqligi, jilolanishi, yog‘ochning 
tabiiy gulini о‘zgartirishiga qarab ikki turga bо‘linadi: 
– yog‘ochning tabiiy rangi va gulini o‘zgartirmaydigan tiniq duradgorlik 
pardozi;
– yog‘ochning tabiiy rangi hamda gulini yo‘qotib, sidirg‘a ko‘rinishiga kel-
tiradigan tiniqmas bo‘yoqchilik pardozi.
Bо‘yoqlar
suvda, spirt yoki moyda eriydigan va yog‘ochning tabiiy gulini 
yо‘qotmagan holda rang berish xususiyatiga ega bо‘lgan moddalardir. 
Bо‘yoqlar о‘simlik bо‘yog‘i va sun’iy bо‘yoqlarga bо‘linadi. 
О‘simlik bо‘yoqlari ayrim daraxt va о‘simliklardan olinadi. Sariq bо‘yoq 
(rang) – zanjabildan, qora bо‘yoq – zirkdan, jigarrang – olma daraxti pо‘stlog‘idan, 
kо‘k rang – bug‘doydan olinadi.
Sun’iy bо‘yoqlar toshkо‘mirni qayta ishlash natijasida oqsil bо‘lgan mah-
sulotlardan olinadi. Ular yog‘ochning tabiiy go‘zalligini va dekorativ kо‘rinishini 
oshirishga imkon beradi.
Loklar
tiniq pardozlashda ishlatilib, yog‘ochning tabiiy gulini о‘zgar tir-
magan holda uning jilolanishini, namga, haroratning о‘zgarishiga, yorug‘lik 
ta’ siriga chidamliligini oshiradi.
Loklar erituvchining turiga qarab spirtli, moyli va nitroloklarga bо‘linadi (46-rasm).