N. B. D ilm u r o d o V, M. G. Karimov, Z. F. Norm uradova «hayvonlar morfologiyasi»

Victoria Aspinall.
Veterinary anatomy and Physiology. Textbook. New-
York, 2015.
107

---

Chakka suyagining tangachasimon va quloq suyagi o'rtasida 
chakka kanali yo'li o'tadi va bo'g'im orqa o'simtasidan to chakka 
chuqurehasigacha cho'zilgan bo'ladi.
Quloq suyagi 
o'z navbatida nog'orasimon, so'rg'ichsimon va 
qoyasimon qismlardan tarkib topgan.
Nog‘orasimon qismi 
pastga tomon yo'nalgan bo'lib, yaxshi 
rivojlanmagan. Unda qattiq nog'ora suyak pardasi bo'ladi va u 
yerda eshitish naychasi orqali tomoqqa ochiluvchi nog'orasimon 
suyak bo'shlig'i joylashadi.
Nog'orasimon qismining yon tomonida quloq suprasiga 
ochiladigan tashqi eshitish yo'li bo'ladi. Tashqi eshitish yo'li va 
nog'ora pardasi o'rtasida til osti o'simtasi va undan orqada yuz 
nervlari o'tishi uchun yuz kanalining teshigi bo'ladi. Nog'ora 
suyak pardasida muskul o'simtasi joylashadi, nog'ora pardasining 
oldirog'ida esa tashqi eshitish nayining teshigi yotadi.
So‘rg‘ichsimon qismi 
yaxshi rivojlanmagan va hayvon hayoti- 
ning boshlanishidayoq tashqi eshitish yo'li hamda chakka suya­
gining tangachasimon qismi bilan qo'shilib ketadi.
Ensa suyagining bo'yinturuq o'simtasi asosida so'rg'ichsimon 
o'simta ko'rinishida chiqadi.
Qoyasimon qismi 
ichki quloqning chig'anoqsimon qismidan 
tuzilgan, uning yuzasi miya bo'shlig'iga qaragan. Uning qoyasimon 
tarog'i qoramolda uncha yaxshi rivojlanmagan. Qoyasimon qism 
yuzasida bitta kattaroq teshik bo'lib, uning ostidan ichki eshitish 
yo'li va yuz kanali ochiladi.
Ichki eshitish yo'li ichki quloq chig'anoqlari (labirinti)ga borib, 
eshitish nervi (VIII juft) o'tishi uchun xizmat qiladi. Yuz kanalidan 
esa yuz nervi (VIII juft) miya bo'shlig'idan tashqariga chiqadi.
Qoyasimon qismda katta teshikdan yuqoriroqda dahliz suv 
yo'li hamda unga nisbatan kichikroq chig'anoq suv yo'li bo'ladi. 
Qoramolda bular yaxshi rivojlanmagan.