Қазақстан республикасының денсаулық сақтау

 
 
COMPLEX SUBJECT / КҤРДЕЛІ БАСТАУЫШ 
Complex Subject/Кҥрделі Бастауыш
 
Noun or Pronoun +Predicate + Infinitive 
 
COMPLEX SUBJECT - зат есім немесе есімдіктен және инфинитивтен тұрады, ал 
баяндауыш екеуінің ортасында тұрады.
Баяндауыш болып мына етістіктер қолданылады:
а) ырықсыз етісте:  
to say, to report, to expect, to know, to think, to consider, to show, to see, to find, to hear, to 
observe, to reveal, to estimate, to believe –ойлау, сену, санау; to suppose – болжау, ойлау 
etc. 
еg: He is said to live here. Ол осында тұрады деп айтады. 
 
б) ырықты етісте:  
to seem and to appear – сияқты, тәрізді; to prove and to turn out – болып шықты; to happen 
and to chance – (белгілі бір іс-әрекет) болып тұрады. 
еg: He appears to be ill. Ол ауырып тұрған сияқты. 
 
Баяндауыш ретінде мына етістіктер бола алады: to be likely – мүмкін, to be unlikely – 
мүмкін емес (белгілі бір іс-әрекеттің болу-болмауы күмәнді), to be certain – міндетті 
түрде (сенімділік), to be sure – мүмкін (шығар) (болуы мүмкін).
Инфинитив бҧлардан кейін келер шақта аударылады.
еg: The doctor is likely to discharge the patient next week. 
Дәрігер науқасты келесі аптада шығаруы мүмкін. 

---

 83 
1. Complex Subject болған сӛйлемді орыс тіліне аударғанда баяндауыштан бастап 
аудару керек. 
2. Баяндауыш жақсыз сӛз болып аударылады. 
3. Инфинитив бағыныңқы сӛйлемнің баяндауышы болып аударылады. 
4. Инфинитив жай, перфект немесе ырықсыз етісте болуы мүмкін. 
5. Жай инфинитив осы шақта аударылады. 
6. Перфект инфинитив – ӛткен шақта аударылады. 
7. Ырықсыз етістегі инфинитив – сӛйлемде қай шақта тұрса, сол шақтағы баяндауыш 
болып аударылады.
1) He is said to live here. 
2) He is said to have lived here. 
3) He is thought to be discharged from the hospital.