Toshkent moliya instituti m. Y. Raximov, N. N. Kalandarova

65
yig'imlar, davlat boji tushuniladi .
Soliqlarga quyidagilar kiradi:
1) yuridik shaxslardan olinadigan foyda solig'i;
2) jismoniy shaxslardan olinadigan daromad solig'i;
3) qo'shilgan qiymat solig'i;
4) aksiz solig'i;
5) yer qa’ridan foydalanuvchilar uchun soliqlar va maxsus to'lovlar;
64Солик кодекси, 12-модда
63Солик кодекси, 12-модда
518

---

6) suv resurslaridan foydalanganlik uchun soliq;
7) mol-mulk solig'i;
8) yer solig‘i;
10) benzin, dizel yoqilgisi va gaz ishlatganlik uchun olinadigan 
soliq.
Boshqa majburiy toMovIar jumlasiga quyidagilar kiradi:
1) davlat maqsadli jam g6armalariga majburiy to‘lovlar:
- yagona ijtimoiy to‘lov;
- byudjetdan tashqari Pensiya jam g‘armasiga fuqarolaming sug‘urta 
badallari;
- davlat maqsadli jam g^rm alariga majburiy ajratmalar;
Respublika yo‘l jam g4armasiga yig4imlar;
2) davlat boji;
3) bojxona toMovlari;
4) ayrim turdagi tovarlar bilan chakana savdo qilish va ayrim 
turdagi xizmatlami ko‘rsatish huquqi uchun yigcim.
Soddalashtirilgan tartibida toManadigan soliqlarga:
- yagona soliq to‘lovi;
- yagona yer solig‘i;
- tadbirkorlik faoliyatining ayrim turlari bo‘yicha qat’iy belgilangan 
soliq.
Shuningdek, davlat umummilliy dasturlarini amalga oshirish
i'
davrida tegishli jam g‘armalar tashkil etilishi mumkin bo4ib, ularga 
qonun hujjatlarida nazarda tutilgan tartibda majburiy to4ovlar
belgilanadi.
Soliq 
va 
majburiy 
to io v lar 
bo‘yicha 
korxonalaming 
majburiyatlariga quyidagilar kiradi:
- o ‘z soliq majburiyatlarini o ‘z vaqtida va to6liq hajmda bajarishi;
- qonun hujjatlariga muvofiq buxgalteriya hisobini yuritishi, 
moliyaviy va soliq hisobotini tuzishi;
- davlat soliq xizmati organlariga va boshqa vakolatli organlarga
•
u
lmtiyozlar olish huquqini tasdiqlovchi hujjatlarni taqdim etishi;
519

---

- soliq tekshiruvlari o ‘tkazilayotgan vaqtda davlat soliq xizmati 
organlariga soliqlar va boshqa maj buriy toiovlarni hisoblab chiqarish, 
to ia sh bilan b o g iiq hujjatlar hamda m a’lumotlami taqdim etishi;
- 
davlat soliq xizmati organlarining va boshqa vakolatli 
organlaming hamda ular mansabdor shaxslarining qonuniy talablarini 
bajarishi, 
shuningdek, 
mazkur 
organlaming, ular 
mansabdor 
shaxslarining qonuniy faoliyatiga to‘sqinlik qilmasligi shart.
Soliqlar va boshqa majburiy toiovlam ing tahlili quyidagi bosqichda 
amalga oshiriladi:
- soliqlar va boshqa majburiy toiovlar bo‘yicha ishonchli va to iiq
axborot manbaini shakllantirish;
- soliqlar va boshqa majburiy toiovlar bo‘yicha korxona va soliq 
organidagi m aium otlam i taqqoslash;
- soliqlar va boshqa majburiy toiovlam ing o ‘zgarish dinamikasini 
aniqlash;
- soliqlar va boshqa majburiy toiovlar o‘zgarishiga ta’sir qiluvchi 
omillarni aniqlash va ulaming ta’sirini hisoblash;
- soliqlar va boshqa majburiy toiovlar tahlili yuzasidan yakuniy 
xulosalami shakllantirish;
- ichki va tashqi imkoniyatlardan natijaviy omilga ta’sir etishini 
boshqarish yuzasidan qarorlami tayyorlash va realizatsiya qilish.