N iz o m IV n o m id a g I t o s h k e n t d a V l a t pe d a g o g ik a universiteti umumiy psixologiya

ga lly u sin a tsiy a
deyiladi. Gallyusinatsiya 
hodisasi muvaqqat ruhiy xastalikning alomati, 
b a ’zan qo'rqinch hissi mahsuli 
hisoblanib, bosh miya katta yarim sharlari qobig‘idagi q o 'zg 'alish jarayonlarining 
nuqsonli sust (patologik) harakati natijasida goho asab tizimining zaharlanishi, 
zaiflashuvi, haddan tashqari toliqishi tufayli yuzaga kelishi mumkin. Gallyusinatsiya 
hodisasi bir necha xil ko'rm ishga ega bo'lishi mumkin, ulam ing eng asosiylari 
quyidagilardan lboratdir: a ) yo'q narsalam ing ko'zga ko'rim shi; b) u yoki bu ovozlar, 
tovushlar eshitilishi; v) y o 'q sharpalar, hidlar sezilishi kabilardir
Fazoni id rok qilish
Fazom idrok qilish voqelikdagi narsa va hodisalam ing fazoda egallagan o'm ini, 
shaklim, miqdorini, bir-biriga nisbatan munosabatlar bilish jarayonining shaklidir. 
Voqelikni idrok qilish orqali inson borliq to‘g‘risida, uning xususiyatlari, xajmi, 
masofasi (ich tomonni, chuqurligi) yuzasida muayyan m a'lum otlar, xossalar, 
axborotlar to'plash, ulami farqlash im koniyatiga ega bo'ladi.
Fazoni 
idrok 
qilish 
undagi 
narsalam ing 
shaklini, 
hajmini 
va 
o'zaro 
munosabatlarini aks ettirishdir. Demak, fazodagi narsalar uch o'lchovda idrok 
qilinadi; narsalam ing shakli: uch burchakli, to 'rt burchakli, kub, kvadrat, doira. konus 
va boshqalar N arsalam ing hajmi katta, kichik, o'rtacha, yirik, mayda va boshqalar.
43

---

N arsalam ing bir-btriga va idrok qiluvchiga munosabati: o'ngda, chapda, yuqorida, 
pastda, uzoqda va hokazo Fazoni ko'rish, ten, muskul-harakat organlan bilan idrok 
qilinadi Fazoni bir k o 'z bilan yoki ikki k o ‘z bilan idrok qilamiz. M onokulyar idrokda 
narsalam ing chetlaridan kelayotgan nurlar bitta ko'zning to 'r pardasida aks etadi Bu 
nurlar k o 'z gavharlarida bir-binni kesib o'tadi va ulam ing kesishgan joyida ko'rish 
burchagi hosil b o ‘ladi. Bu burchakning katta-kichikligiga ham da uning ko'zdan 
qanchalik uzoq-yaqinligiga bog'liq. K o'z gavharlarining va umuman ko'zning 
narsalam i eng yaxshi ko'rish uchun moslashuvim