Sh. Abdullayeva I f. d., prof

3.8.
 
Tayanch iboralar 
 
tijorat banklari 
zamonaviy bank 
bank resurslari 
«umumiy zaxiralar» 
«maxsus zaxiralar» 
taqsamlanmagan foyda 
I darajali kapital 
II darajali kapital 
«kapitalning yetarliligi» 
likvidlikni boshqarish 
bankning oltin qoidasi 
aktivlarni boshqarish 
passivlarni boshqarish 
ssuda foizi 
marjali ssudalar 
«to‘lovga layoqatlilik» 
bank likvidligi 
gudvil 
leveraj 
«Kuk koeffitsiyenti» 
likvidli aktivlar 
aktivlar me’yori 
«yaxshi» aktivlar 
«standart» aktivlar 
«substandart» aktivlar 
«shubhali» aktivlar 
«umidsiz» aktivlar 
bank daromadi 
bank xarajatlari 
foydalilik koeffitsiyentlari 
bank kapitalining yetarlilik 
koeffitsiyenti 
bankning o‘z kapitali 
bank aktivining sifati 

---

196
bankning likvidlik koeffitsiyentlari 
lahzalik likvidlik koeffitsiyenti 
aktivlarning diversifikatsiyalanishi
«qaynoq pullar» 
ishonchsiz mablag‘lar 
barqaror mablag‘lar 
aktiv hisoblar 
passiv hisoblar 
aktiv-passiv hisoblar 
nomoddiy aktivlar 
 
depozitlar sifati 
likvidlikni boshqarish 
likvidlikni baholash 
likvid ko‘rsatkichlar 
bank hisoboti
bank balansi 
sintetik hisob 
analitik hisob 
mablag‘lar manbasi 
mablag‘larni immoblizatsiya 
qilish 
 
3.9. Test topshiriqlari va masalalar 
 
1.
 
Tijorat banki: 
 
a) davlat bankining tarkibiy qismi hisoblanadi; 
b) nodavlat bank hisoblanadi; 
c) noto‘g‘ri javob yo‘q; 
d) to‘g‘ri javob yo‘q. 
 
2.
 
Mulkchilik shakliga qarab tijorat banklari quyidagi 
turlarga bo‘linadi: 
 
a) davlat banklari; 
b) aksioner banklar; 
c) kooperativ banklar; 
d) noto‘g‘ri javob yo‘q. 
 
3.
 
Tijorat banklari mulkchilik shakliga qarab quyidagi 
turlarga bo‘linadi: 
 
a) xususiy banklar; 
b) qo‘shma banklar; 
c) xorijiy banklar; 
d) noto‘g‘ri javob yo‘q. 
 
4.
 
Bajariladigan operatsiyalariga qarab banklar: 
 
a) universal banklarga; 
b) maxsus banklarga; 
c) viloyat banklariga bo‘linadi; 
d) a + b. 
 
5.
 
Quyida qayd qilingan funksiyalarning qaysi biri bank 
kapitalining funksiyasi hisoblanadi?
 

---

197
a) kreditorlarning manfaatini himoya qilish; 
b) bank faoliyatining barqarorligini ta’minlash; 
c) bank faoliyatini muvofiqlashtirish; 
d) a + b + c. 
 
6.
 
Leveraj – bu: 
 
a) bank jami aktivlarining kapital bilan ta’minlanganlik darajasini 
aks ettiruvchi ko‘rsatkichdir; 
b) firmaning moddiy o‘lchov ta’siriga tushmaydigan sarmoyasi, 
masalan, obro‘-e’tibor, kasbiy omilkorlik, aloqalar, marketing va 
boshqalardir; 
c) moddiy va jismoniy shaklga ega bo‘lmagan nomonetar, identi-
fikatsiyalanadigan aktivlardir; 
d) noto‘g‘ri javob yo‘q. 
 
7.
 
«Kuk koeffitsiyenti»: 
 
a) bank barqarorligiga berilgan umumiy bahoni va bankning riskka 
bardoshlik darajasini ifodalaydi; 
b) bank kapitalining balansdagi va balans orti aktivlari o‘rtasidagi 
minimal nisbatni belgilaydi; 
c) bank jami aktivlarining kapital bilan ta’minlanganlik darajasini 
aks ettiruvchi ko‘rsatkichdir; 
d) noto‘g‘ri javob yo‘q. 
 
8.
 
Tavakkalchilik koeffitsiyenti 20 foiz bo‘lgan aktivlar: 
 
a) o‘rtacha tavakkalchilik darajasiga ega aktivlar toifasiga kiradi; 
b) yuqori tavakkalchilik darajasiga ega aktivlar toifasiga kiradi; 
c) minimal tavakkalchilik darajasiga ega aktivlar toifasiga kiradi; 
d) tavakkalchilikdan xoli bo‘lgan aktivlar toifasiga kiradi. 
 
9.
 
Quyida qayd qilingan aktivlarning qaysi bir turi yuqori 
darajadagi likvid aktivlar tarkibiga kiradi? 
 
a) bir yilgacha qaytarish sharti bilan so‘mda va chet el valutasida 
bank tomonidan berilgan kreditlar; 
b) garovdagi qimmatli qog‘ozlar; 
c) yaqin 30 kun ichida qaytarish sharti bilan so‘mda va chet el 
valutasida berilgan kreditlar; 
d) naqd pullar va unga tenglashtirilgan mablag‘lar. 
 
10.
 
Quyida qayd qilingan aktivlarning qaysi bir turi likvid 
aktivlar tarkibiga kiradi? 

---

198
 
a) Markaziy bank schyotidagi mablag‘lar; 
b) yaqin 30 kun ichida mazkur bank schyotiga o‘tkazilishi kutilgan 
to‘lovlar; 
c) davlatning qarz majburiyatlari; 
d) 50 foiz kafolat sharti bilan bir yildan ko‘proq muddatda 
qaytarish sharti bilan berilgan kreditlar.