10
BOSHLANG‘ICH SINFLARDA INNOVATSION TEXNOLOGIYALARDAN
FOYDALANISH
Axmedova Muattar
Хоразм вилояти Тупроккалъа тумани
2-сон П И Сизов номли мактаб бошлангич синф укитувчиси
Annotatsiya: Dars samaradorligini oshirishda innovatsion usullardan foydalanish
innovatsion texnologiyalarga asoslangan mashg‘ulotlarda faol ishtirok etishini ta’minlash va
innovatsion texnologiyalardan foydalanish uchun zarur metodik bilim, ko‘nikma va malakalarni
egallash bugungi kun o‘qituvchisiga qo‘yiladigan talablardir. Maqola zamonaviy innovatsion
texnologiyalarning boshlang‘ich sinf darslarida qo‘llash usullari haqida bayon qiladi.
Kalit so‘zlar: zamonaviy pedagogic texnologiya, dars, innovatsion ta’lim, interfaol.
Umumiy o‘rta-ta‘lim jarayonining sifati va samaradorligini oshirish uchun, jumladan
uzluksiz ta‘lim tizimi jarayonida pedagogik tajribani o‘rganish va yoyish, zamonaviy pedagogik
texnologiyalarning nazariy hamda amaliy asoslarini yaratish zarurdir. Zamonaviy pedagogik
texnologiyaning asosiy mohiyati ta‘limda o‘quvchilarni qiziqtirib o‘qitish va bilimlarni to‘liq
o‘zlashtirishga erishishdir. Ta‘limda berilayotgan bilimlarni o‘quvchilarning aksariyat ko‘pchilik
qismi puxta o‘zlashtirishi zamonaviy pedagogik texnologiyani joriy etilishining asosiy maqsadi
hisoblanadi.
Innovatsion ta’lim texnologiyalar an’anaviy o‘qitish tizimiga xos bo‘lgan jiddiy kamchiliklarni
bartaraf etishga imkon beradi. An’anaviy dars samaradorligini oshirishda innovatsion usullardan
foydalanish o‘qituvchining xotirasiga, bilimlarni, ma’lumotni qanchalik esda saqlab kelishiga
tayansa, innovatsion ta’lim texnologiyalar ularning mustaqilligiga, tafakkurining rivojlanishiga,
o‘z-o‘zini rivojlanishiga tayanadi. Innovatsion ta’lim texnologiyalar pedagogik amaliyotni
ma’lum darajada yuksak rivojlangan ishlab chiqarishga, uning ish prinsiplariga yaqinlashtiradi.
Ta‘lim texnologiyasi –ta‘lim maqsadiga erishish jarayonining umumiy mazmuni, ya‘ni,
avvaldan loyihalashtirilgan ta‘lim jarayonini yaxlit tizim asosida, bosqichma –bosqich amalga
oshirish,aniq maqsadga erishish yo‘lida muayyan metod, usul va vositalar tizimini ishlab chiqish,
ulardan samarali, unumli foydalanish hamda ta‘lim jarayonini yuqori darajada boshqarishni
ifodalaydi.
Interfaol metodlarni qo‘llash natijasida o‘quvchilarning mustaqil fikrlash, tahlil qilish,
xulosalar chiqarish, o‘z fikrini bayon qilish, uni asoslangan holda himoya qila bilish, sog‘lom
muloqot, munozara, bahs olib borish ko‘nikmalari shakllanib, rivojlanib boradi.
Boshlang‘ich sinflarda turli xildagi interfaol o‘yinlardan foydalanish mumkin. Misol uchun:
“Kichik guruhlarga bo‘lish” metodi – bu o‘qituvchi tajribasi, mahorati, ijodiy yondashuviga
ko‘ra turli xil metodlar asosida qo‘llanishi mumkin. Guruhlarga bo‘lishda sinf o‘quvchilarini
ranjitmaslik, kamsitmaslik, ularni estetik did nuqtai nazaridan, kelishmovchiliksiz, guruhlarga
bo‘lishga harakat qilinadi. Bu maqsadda turli xil o‘yinlar asosida yoki masalan: rangli qog‘ozdan
har xil shaklda, kichkina hajmda, sinf o‘quvchilarning jami sonini hisobga olgan holda, oldindan
tayyorlangan kesma shakl (doira, uchburchak, to‘rtburchak, beshburchak) lardan foydalaniladi.
Interfaol. ― O‘quvchi – o‘quvchi ‖, ― O‘qituvchi – o‘quvchi‖ o‘rtasida sodir bo‘ladigan
muloqot usuli. Hamkorlikda ishlash vositasida dars samaradorligini oshirishga yordam beradi.
O‘quvchilarni mustaqil fikrlashga undaydi. Savol – javoblar juftlikda ishlash va guruhlarda
faoliyat ko‘rsatish jarayonida amalga oshiriladi.
Hozirda ta‘lim metodlarini takomillashtirish sohasidagi asosiy yo‘nalishlardan biri interfaol
ta‘lim va tarbiya usullarini joriy qilishdan iboratdir. Barcha fan o‘qituvchilari shu jumladan
boshlang‘ich sinf o‘qituvchilari ham dars mashg‘ulotlari jarayonida interfaol metodlardan keng
ko‘lamda foydalanishlari maqsadga muvofiqdir.
Adabiyotlar ro‘yxati:
1. Xoliqov A ‖Pedagogik mahorat‖ – Toshkent.: Iqtisod – moliya, 2010 – yil, 350 b.
2. Tadjiyeva Z.G‘. Boshlang‘ich sinflarda fakultativ darslarni tashkil etish.-T.: 2005, 68- bet.
354
Do'stlaringiz bilan baham: |