Низомий номидаги тошкент давлат педагогика

Умумий педагогик таҳлил – дарсдаги ҳамма жиҳатларнинг қисқа ва 
енгил кўринишидаги таҳлилидир. 

---

170 
Дарсни умумий педагогик жиҳатдан таҳлил қилганда қуйидагиларни 
ҳисобга олиш мақсадга мувофиқдир: 
1. Ўқув хонаси ёки синф хонасининг дарс ўтишга тайёргарлик 
ҳолати (дарс жиҳозлари). 
2. Ўқув хонаси ёки синф хонасининг санитария- гигиена ҳолати. 
3. Дарс мавзуси ва унинг таълимий, тарбиявий мақсади. 
4. Ўқитувчининг мазкур дарсга илмий-методик ва педагогик 
жиҳатдан тайёрланганлиги даражаси. 
5.Ўқитувчининг дарсни ташкил этиш ва дарс босқичларидан 
тўғри фойдаланиши. 
6.Ўқитувчининг ўқувчиларга таълим- тарбия беришида педагогик
жиҳатдан намунали шахс даражасига кўтарила олганлиги. 
7. Ўқувчилар билимига қўйиладиган баҳонинг адолатли ва изоҳли 
бўлиши. 
8. Ўқувчиларнинг дарсдаги фаоллиги, интизоми, мустақил фикр 
юритиши ҳамда мазкур фан асосларини ўзлаштириб олганлик даражаси. 
9. Ўқувчиларнинг дарсга муносабати ва ҳурмат билан қараши. 
10. Ўқитувчининг дарсдаги бошқарувчилик роли ва иш услуби. 
11. Ўқитувчининг дарс мавзусини таълим- тарбияга боғлаши. 
12. Дарс жараёнида ёки янги мавзуни баён қилишда ўлкашунослик 
материалларидан фойдаланиши. 
13. Дарсда ўқувчиларнинг сифат ўзлаштириши. 
14. Ўқитувчининг дарсдаги таълимий ва тарбиявий мақсадига
тўлиқ эриша олганлиги. 
15. 
Ўқитувчининг
илмий, 
методик 
ва 
умумпедагогик
жиҳатдан ёрдамга эҳтиёжи кабилар.
Дарсни психологик-педагогик жиҳатдан таҳлил қилиш тизими: 
I. Дарснинг аниқ мақсад ва вазифаларга боғлиқ равишда тузилишига 
психологик баҳо бериш. 
а) дарснинг мавзуси, мақсад ва вазифалари: 
б) дарснинг тузилиши ва унинг психологик жиҳатдан мақсадга 
мувофиқлиги. 
II. Дарснинг мазмунига психологик жиҳатдан баҳо бериш: 
а) ўқув материалларининг сифати (тасвирловчи, тушунтирувчи, 
кўргазмалилик, аниқлик, мавҳумлик ва умумлашганлик даражаси); 
б) ўқувчининг билиш фаолиятини ривожлантириш, ўқув ахборотини 
идрок этиши (образли, оғзаки мантиқий хотирани, хаёлий тафаккурни). У 
қандай ҳис-туйғуларни уйғотади? 

---

171 
в) мазкур материал ўқувчилар билиш 
фаолиятининг ёш 
хусусиятларига, уларнинг ҳаётий тажрибаси ва билимлари даражасига мос 
келиши; 
г) ўқитувчининг мураккаб ўқув материалини мазкур ёшдаги 
ўқувчиларнинг идрок этиши учун қулай, тушунарли ва қизиқарли 
уюштириш (баён қилишнинг равшанлиги ва оддийлиги, ёрқин мисоллар, 
ўхшатишлар, қиёслашларнинг мавжудлиги, кўргазмали материаллардан 
фойдаланиши, ҳаёт билан боғлаши). 
д) ўрганилаётган материалнинг тарбиявий таъсири (ахлоқий, эстетик 
ва ҳ.к.). Ўқитувчи унинг тарбиявий имкониятларини қай даражада амалга 
оширади?