Agarbiz o’zbekistonimizni dunyoga tarannum etmoqchi, uning qadimiy tarixi va yorug; kelajagini ulug’lamoqchi, uni avlodlar xotirasida boqiy saqlamoqchi bo’lsak, avalombor buyuk yozuvchilarni, buyuk shoirlarni

БЎЛАЖАК БОШЛАНҒИЧ СИНФ ЎҚИТУВЧИЛАРНИНГ ЗАМОНАВИЙ АХБОРОТ 
КОМПЕТЕНТЛИГИНИ РИВОЖЛАНТИРИШ ТИЗИМИ
АБДУЛЛАЕВА Б.С., АБДУВАЛИЕВА Д., ТДПУ 
Ўзбекистон Республикаси Президентининг «Компьютерлаштиришни янада ривожлантириш ва 
ахборот-коммуникaция технологияларини жорий этиш тўғрисида»ги Фармони, Вазирлар Маҳкамасининг 
«Компьютерлаштиришни янада ривожлантириш ва ахборот-коммуникaция технологияларини жорий этиш 
чора-тадбирлари тўғрисида»ги қарорлари таълим тизимида амалга оширилиши керак бўлган вазифаларни 
белгилаб берди. Ўзбекистон Республикаси Вазирлар Махкамаси Раёсатининг 2012 йил 27 февралдаги “Давлат 
идоралари ва таълим муассасаларида ахборот коммуникация технологияларидан фойдаланиш даражасини 
ошириш масалалари юзасидан Ўзбекистон Республикаси Президентининг топшириғини амалга ошириш бўйича 
чора-тадбирлар комплекси тўғрисида”ги 14-сонли мажлис баёни 1-иловасининг 6-банди, Олий ва ўрта махсус 
таълим вазирлигининг 2012 йил 20 июлдаги 308-сонли буйруғи ижросини таъминлаш мақсадида ушбу 
педагогика олий таълим муассасаларининг бўлажак бошланғич синф ўқитувчиларини тайёрлашда 
ўқитувчиларнинг ахборот компетентлигини ривожлантириш бўйича мақсад ва вазифаларини ишлаб чиқдик.
Илм-фан, техника, технология ҳамда ишлаб чиқаришнинг бугунги юксак тараққиёти ўз-ўзидан янги 
ижтимоий талабларни кун тартибига қўймоқда. Бошланғич синф ўқитувчисининг касбий салоҳияти ва 
маълумот даражаси, болалар психологияси, ҳозирги замон бошланғич таълим методикасини билиши таълим 
сифатини оширишда муҳим аҳамиятга эга.
Бошланғич синф ўқувчиларида зарур кўникмаларни шакллантириш, бошланғич таълим сифат 
самарадорлигини янги босқичга кўтариш, ўқитишнинг замонавий усул ва воситаларини амалиётга жорий этиш 
бўйича ишлар олиб борилмоқда. Педагогика олий таълим муассасаларида ўқув жараёнини тизимли ташкил 
этиш бўлажак бошланғич синф ўқитувчиларини касбий компетентлигини оширишга, юқори малакали, меҳнат 
14 

---

бозоридаги кучли рақобатга бардошли кадрларни тайёрлашда муҳим ўрин тутади. Тезкорлик билан 
ривожланаётган давр мутахассислар олдига шиддатли ўзгаришларга тайёр туриш, давр билан ҳамнафас бўлган 
ҳолда ижтимоий ва касбий нуқтаи назардан ўз-ўзини шакллантириб, бўлажак ўқитувчиларнинг замонавий 
ахборот компетентлигини ривожлантириш вазифасини қўймоқда. Бу вазифаларни бакалавриат таълим 
босқичидан бошлаб амалга ошириш лозим. Ушбу йўналиш бўйича илмий ёндошиш, асослаш, илмий тадқиқот 
юзасидан тажриба-синов ишларини ўтказиш зарур. Биз қуйидаги энг мухим вазифаларни амалга ошириш лозим 
деб хисоблаймиз 
- 
бўлажак бошланғич синф ўқитувчиларнинг замонавий ахборот компетентлигини ривожлантириш 
тамойилларини ишлаб чиқиш ва тадқиқ қилиш,
-
бўлғуси бошланғич синф ўқитувчиларининг касбий тайёргарлигини ривожлантиришда ахборот 
компетентликни хам ривожлантириш, 
- 
бозор иқтисодиёти шароитида рақобатбардошлигини таъминлайдиган инновацион педагогик фаолият 
учун зарур бўлган методик билим, кўникма ва малакалар тизимини шакллантиришга ёрдам берадиган ўқитиш 
жараёнида замонавий ахборот технологияларидан фойдаланиш методикасини ўқув жараёнига татбиқ этиш 
компетенциясини эгаллаши лозим.
Ушбу вазифаларни хал этиш учун қуйидаги амалга ошириладиган тизимли ишлар белгилаб олинди: 
- 
педагогика олий таълим муассасаларининг Бошланғич таълим ва спорт-тарбиявий иш таълим 
йўналиши учун “Бошланғич синфларда ахборот технологиялари” махсус курсининг малака талаблари, фан 
дастури ва ишчи дастур ишлаб чиқилади, уларга асосланиб курснинг силлабуслари, ўқув-услубий мажмуалари, 
тақдимотлари, қўшимча материаллари такомиллаштирилади, 
 - 
бўлажак бошланғич синф ўқитувчилари учун ахборот технологияларини ўқитиш бўйича 
тақдимотлар, тренажёрлар ва хоказолар ишлаб чиқилади; бўлажак бошланғич синф ўқитувчилари учун ахборот 
технологиялари курси бўйича ўқув қўлланма ва мультимедиа технологиясига асосланган (анимацияли, овозли) 
электрон дарслик ишлаб чиқилади.
- 
яратилган ўқув қўлланма ва электрон дарслик Республикамиздаги 14 та турдош ОТМларда 
апробациядан ўтказилади, натижалар умумлаштирилади ва олинган тажриба-синов натижалари бўйича 
монография нашр эттирилади. Мавзу доирасида магистрлик диссертациялари бажарилиши режалаштирилган. 
- 
уч босқичда олинган тажриба-синов натижалари умумлаштирилиб, натижалар юзасидан 
самарадорлик даражаси аниқланиб, ундаги мавжуд камчиликлар бартараф этилади ва Республика миқёсида 
илмий-амалий анжуман ўтказилади, лойиҳа юзасидан тажриба-синовлар натижалари эълон қилинади ва 
оммавийлаштирилади. Мавзу доирасида докторлик диссертация бажарилиши режалаштирилган. 
Хулоса қилиб айтганда бўлажак бошланғич синф ўқитувчиларнинг замонавий ахборот 
компетентлигини ривожлантириш тизимини тўлиқ амалга ошириш орқали сифат ва самарадорликка 
эришилади.Бошланғич синф ўқитувчилари ўз педагогик фаолиятларида ахборот компетенцияларга эга 
бўладилар.